De behandelingen van gedetineerden met een drugsprobleem en de nazorg bij het verlaten van de gevangenis worden ingekapseld in een breder zorgbeleid voor gedetineerden met een geestelijke gezondheidsprobleem. Dat blijkt uit een document van het Vlaams Agentschap Zorg & Gezondheid dat Belga kon inkijken. Bevoegd minister Jo Vandeurzen trekt hiervoor jaarlijks 265.000 euro extra uit.

Drugs in de gevangenissen is een gekend probleem. Uit de meest recente studies blijkt dat een derde van de gevangenen een illegaal product heeft gebruikt tijdens detentie. Maar liefst 11,7 procent gaf aan voor het eerst verboden middelen gebruikt te hebben tijdens de periode in de cel.

Gedetineerden met een verslavingsproblematiek konden in de Vlaamse gevangenis terecht bij een Centraal Aanmeldpunt Drugs (CAP) waar ze werden doorverwezen voor de nodige behandeling of opname na hun vrijlating.

Konden, want op 1 mei 2016 werd de werking ervan na vijf jaar stopgezet en na een negatief advies van de inspecteur van Financiën werd er geen vervolg meer aangebreid door minister van Justitie Koen Geens (CD&V). Vlaams minister van Welzijn Vandeurzen beloofde deze zorgverlening een handje toe te steken en vanaf de start van 2017 CAP over te nemen. Nu wordt duidelijk hoe de Vlaamse overheid de hulp- en dienstverlening voor gedetineerden met een verslavingsproblematiek zal invullen.

Tandem - Toeleiding en aanmelding na detentie en meer- zoals de nieuwe module heet, wordt opgenomen in de ruimere geestelijke gezondheidszorg. Dit is noodzakelijk omdat er een grote "complexiteit en verwevenheid" bestaat tussen verslavings- en psychische problemen. Net daarom is er nood aan "ontschotting en decategorialisatie", luidt het document "aanmelding en toeleiding van gedetineerden met een geestelijk gezondheidsprobleem naar de gepaste zorg en hulpverlening na detentie".

De nieuwe aanpak spitst zich toe op alle gedetineerden in de Vlaamse en Brusselse gevangenissen die kampen met verslavings- en, of psychische problemen en na hun gevangenisperiode doorverwezen willen worden. Hieronder vallen ook de seksuele delinquenten. Geïnterneerden komen niet in aanmerking, die opdracht behoort toe aan de zorgteams en -coördinatoren.

Medewerkers van Tandem worden een "vooruitgeschoven post" van de hulpverlening buiten de gevangenis. Daarnaast moeten ook de diensten in de gevangenis (PSD, gezondheidszorg, justitieel werk,...) samenwerken, wat de toeleiding efficiënter zal maken.

Dit sluit volgens minister Vandeurzen nauw aan bij de "integrale aanpak" die de Vlaamse regering voorstaat. "Door de inbedding van de verslavingszorg in de geestelijke gezondheidszorg willen we beter in staat zijn om zorg op maat te bieden en de uitsluiting van personen met een verslaving in de brede geestelijke gezondheidszorg tegen te gaan", klinkt het.

De Vlaamse overheid voorziet jaarlijks in een extra financiering van 265.000 euro die via de provinciale overlegplatformen Geestelijke Gezondheid wordt verdeeld.