Een artsenteam van AZ Groeninge verwijderde als eerste long- en leveruitzaaiingen in een enkele ingreep d.m.v. een kijkoperatie met alleen kleine incisies ter hoogte van de buik. Naast het vermijden van twee zware open operaties biedt de minimaal invasieve laparoscopische techniek de patiënt een vlot herstel, wat een snelle start van bijkomende noodzakelijke chemotherapie mogelijk maakt.
Darmkanker, in een verder gevorderd stadium vaak met uitzaaiingen in de lever en soms gecombineerd met uitzaaiingen in de long, heeft uiteindelijk zwaardere gevolgen voor de patiënt dan de oorspronkelijke darmkanker. Een chirurgenteam van AZ Groeninge (een leverchirurg en een longchirurg) opereerde voor het eerst tegelijk beide aangetaste organen, via laparoscopische ingreep zonder bijkomende insnedes ter hoogte van de thorax. De longuitzaaiing werd verwijderd via een opening in het middenrif.
Dr. Mathieu D’Hondt, leverchirurg: “In ons centrum leverchirurgie opereren we al jaren uitzaaiingen in de lever via kijkoperatie. Momenteel verrichten we twee van de drie leveroperaties via kijkoperatie. De patiënt lijdt minder bloedverlies en herstelt veel sneller. Daardoor kunnen we sneller chemotherapie opstarten. Minimaal invasieve chirurgie of kijkoperatie gaat gepaard met een lagere stressrespons en een lagere immuunsuppressie. We zien dat de overlevingscijfers voor laparoscopie minstens even goed zijn of zelfs beter dan die voor open leveroperaties. Rechtstreeks vergelijkende studies werden echter nog niet uitgevoerd.”
Dr. Philip Lerut, vasculair en thoracaal chirurg: “Bij de kijkoperatie werken we via een drietal kleinere sneetjes ter hoogte van de tussenribruimte om zo het letsel op te zoeken onder direct zicht van de camera. In plaats van de long met heel de hand te onderzoeken, maken we gebruik van 1 vinger in de borstkas. Voordeel van een dergelijke kijkoperatie is dat patiënten minder pijn hebben in vergelijking met een grote insnede, en daardoor ook minder kans op complicaties. Uniek is dat we dezelfde toegangspoorten van de buik gebruiken om langsdaar het middenrif te openen en op die manier toegang te verkrijgen tot de borstkas."
"Het grote voordeel is dus dat we geen bijkomende sneetjes moeten maken in de borstkas, en zo nog minder pijn veroorzaken bij de patiënt. Hierdoor kan hij makkelijker doorademen, beter zijn fluimen ophoesten, en sneller gemobiliseerd worden, wat allemaal bijdraagt tot een sneller herstel."
"Nadeel van deze techniek is wel dat we de long niet meer manueel kunnen aftasten. Dat maakt het dus moeilijker om het letsel te lokaliseren tijdens de operatie. Hiervoor hebben we speciale trucjes. Bij letsels kleiner dan 1 cm gebruiken we als hulpmiddel een metalen clip die op voorhand via CT-geleide punctie wordt geplaatst net naast het letsel. Dat gebeurt onder plaatselijke verdoving de ochtend van de ingreep. Tijdens de operatie kunnen we die clip dan makkelijk terugvinden door röntgenstralen. Bij grotere letsels gebruiken we tijdens de operatie een speciale steriele echografiesonde om het letsel op te sporen. Het letsel wordt het verwijderd met een speciale nietjesmachine. Hierbij wordt het overblijvende longweefsel met drie rijen nietjes verzegeld, om zo lekkage van lucht te voorkomen. Aan het einde van de ingreep wordt er een thoraxdrain achtergelaten voor eventuele drainage van lucht en vocht."
Dr. Pieter Jan Steelant, anesthesist: “Bloedtransfusies leiden tot meer infecties, langere opnameduur, meer tumorherval en uiteindelijk ook toegenomen sterfte. Het is dus van het grootste belang om bloedtransfusies in de periode rond de operatie te vermijden. Leveroperaties gingen historisch altijd gepaard met veel bloedverlies en noodzaak tot bloedtransfusie. We haalden het transfusiepercentage fors naar beneden door een combinatie van verschillende technieken."
"Naast enkele medicamenteuze interventies is de meest in het oog springende maatregel de blood salvage-techniek. Bij de patiënt, die op dat moment al onder algemene narcose is, tappen we een bepaald volume van zijn eigen bloed af, gemiddeld 300 tot 500 milliliter. Dat leidt tot een verminderde druk in de leverbloedvaten, wat op zijn beurt leidt tot een verminderde kans op bloeding wanneer de chirurg de leverletsels wegsnijdt. Zodra die fase van de operatie voorbij is, geven we het afgetapte bloed terug aan de patiënt. Uit een studie die we zelf uitvoerden bij een honderdtal patiënten blijkt dat een veilige en efficiënte manier te zijn om bloedverlies en dus ook bloedtransfusie te voorkomen."
"Om het de longchirurg mogelijk te maken een longletsel weg te snijden, moet er plaats zijn in de borstkas. Met een speciaal buisje dat we in de luchtpijp inbrengen, kunnen we selectief één van beide longen beademen. De niet-beademde long loopt dan leeg zoals een ballon zodat de longchirurg werkruimte heeft om het letsel te kunnen benaderen en wegsnijden. Die techniek van éénlongventilatie is een standaardtechniek bij longoperaties, maar het was nog niet eerder beschreven dat die techniek werd toegepast terwijl de longchirurg via de buikholte naar de borstkas gaat. Het was dan ook niet duidelijk wat het precieze effect zou zijn, maar nu blijkt dat patiënten die techniek zeer vlot verdragen.”
