In hun begrotingsvoorstel voor 2026 willen de ziekenfondsen raadplegingen en huisbezoeken van niet-geaccrediteerde huisartsen en specialisten tot 3 euro minder vergoeden. Concreet betekent dit voor huisartsen een verlies van 10% per raadpleging. De maatregel zou tot 39 miljoen euro moeten besparen en wordt voorgesteld als een stimulans voor kwaliteitszorg.

“De raadplegingen en huisbezoeken van niet-geaccrediteerde huisartsen en artsen-specialisten worden met een bedrag tot maximum 3 euro verminderd,” zo staat het in de officiële besparingsnota die de ziekenfondsen maandag voorlegden aan het Verzekeringscomité.

Voor een niet-geaccrediteerde huisarts betekent dit concreet een verlaging van het consultatiehonorarium van 30 naar 27 euro, een verlies van 10% per raadpleging. “Hierdoor willen we de niet-geaccrediteerden aansporen om zich in te schrijven in de wetenschappelijke waarden van de accreditering, zowel qua navorming als in de peer review,” argumenteren de mutualiteiten.

In het Verzekeringscomité hebben de artsenorganisaties maandag het besparingsvoorstel voor de begroting 2026 unaniem afgewezen. De bal ligt nu in het kamp van minister Vandenbroucke om de besparingsmaatregelen in een definitieve vorm te gieten. De vraag is dan ook of het voorstel zal opduiken in het definitieve budget dat de Algemene Raad vermoedelijk op 20 oktober zal afkloppen.

Als de ziekenfondsen hun zin krijgen, betekent dit dat voor 13.000.000 consultaties het honorarium met 10% zal moeten zakken,” analyseert prof. Stan Politis (Bvas). “Het komt neer op het goedkoper maken van de consultaties, die reeds ondermaats vergoed zijn.” Hij ziet in het voorstel van de ziekenfondsen helemaal geen aansporing, maar een verkapte sanctie. “De accreditering was jarenlang een vrijwillige kwaliteitsstimulans, geen dwingende voorwaarde om op volwaardige vergoeding te kunnen rekenen. Nu wordt die keuze afgestraft.“

Volgens de uitleg van de ziekenfondsen kadert dit in “de zoektocht naar doelmatige zorg”, waarbij accreditering als een soort garantie zou fungeren. “Maar in een ander hoofdstuk van hun nota stellen ze dat ondanks de accreditering toch praktijkvariaties worden vastgesteld die niet altijd te verantwoorden zijn.” Voor Politis bewijst dat vooral dat de logica selectief en opportunistisch wordt toegepast.

Ook specialisten geviseerd
De maatregel treft ook specialisten zonder accreditering. “Het gaat om een groep die vaak minder evident toegang heeft tot accreditering: jonge artsen, deeltijds werkende artsen, ziekenhuisartsen in moeilijke rotaties. Ook voor hen betekent deze verlaging een direct inkomensverlies. Geen enkele nuance wordt ingebouwd en dat leidt tot onbegrip. Waarom moet een arts financieel gestraft worden voor het niet voldoen aan een administratief kwaliteitslabel dat vroeger niet verplicht was?”

Medische huizen buiten schot
Wat nog sterker opvalt: andere sectoren met duidelijke overschrijdingen worden niet geraakt. Zo werd bij de medische huizen een overschrijding van 15 miljoen euro vastgesteld. “De medische huizen mogen van de ziekenfondsen niet opgenomen worden in de besparingsoefening, hoewel daar effectief wél efficiëntiewinsten te halen zijn,” aldus Politis. “Maar aan dat taboe mogen we niet raken.”

Zoals we eerder schreven in Medi-Sfeer en De Specialist, overschreed de artsensector het budget met amper 0,18%: 31 miljoen op een totaal van 11,6 miljard euro. Maar in totaal moeten ze meer dan 200 miljoen euro aan besparingen slikken: 62 miljoen afgesproken, 150 miljoen extra geëist, plus nog eens 16 miljoen uit het project ‘Rationeel Voorschrijven’.

De artsen stelden voor om een beperkte indexering van het remgeld voor niet-VT-patiënten toe te staan: een maatregel die geen kwetsbare patiënten raakt, maar wel structureel budget creëert. “Maar de ziekenfondsen stelden hun veto: enkel wanneer de 150 miljoen integraal uit de honoraria gevonden wordt, is een aanpassing van het remgeld eventueel acceptabel vanaf 2027. En dan nog op voorwaarde dat ze autonoom kunnen beslissen over de aanwending van de vrijgekomen middelen. Zo werkt het uiteraard niet,” zegt Politis.

Symptomatisch voor het overleg
Volgens Stan Politis was er geen echte onderhandeling mogelijk. De ziekenfondsen beschouwden de opdrachtenbrief van de minister als bindend, niet als startpunt. “We kunnen ons dan ook niet ontdoen van de indruk dat de ziekenfondsen bij deze onderhandelingen op geen enkel moment op zoek waren naar een akkoord,” merkt hij op.

De maatregel over de niet-geaccrediteerden wordt door hem beschouwd als symptomatisch voor het overlegklimaat: technische besparingen worden politiek doorgeduwd, zonder transparantie of billijkheid. Niet-geaccrediteerde artsen dreigen de dupe te worden van een maatregel die technocratisch oogt, maar politiek gestuurd is.

Lees ook:
> Verzekeringscomité Riziv buist besparingsvoorstel 2026
> “Waarom moeten artsen 150 miljoen besparen terwijl ze maar 21 miljoen over hun budget gaan?”