Dr. Lisa Huygen, dermatoloog in opleiding, verwoordt de groeiende ongerustheid over het gezondheidsbeleid bij jonge artsen. In dit interview vertelt ze waarom het beroep waarvoor ze koos onder druk staat, wat er voor haar op het spel staat en wat er dringend moet veranderen om het beroep leefbaar te houden. 

Je vertelde dat je op je 17de bewust voor geneeskunde koos, en er veel voor opofferde. Wanneer voelde je dat die keuze minder vanzelfsprekend werd?

Lisa Huygen: “De opleiding geneeskunde is intensief vanaf het begin, zeker in de masterjaren. Lange stagedagen, wachtdiensten, bijscholingen… ’s Avonds werkten we vaak door aan dossiers en verslagen. Ondertussen miste ik vakanties, familiefeesten, festivals en tijd met vrienden.”

“Op dat moment vraag je je al eens af: is dit het allemaal waard? Maar toen ik na zes jaar mijn artsendiploma haalde en begon aan de specialisatie dermatologie, voelde ik opluchting. Ik had uitzicht op een toekomst als zelfstandig specialist, waarin ik kwaliteitsvolle zorg kon bieden op mijn manier. Dat was waar ik het voor deed.”

Wanneer begon die overtuiging te wankelen?

“Toen ik écht begon te werken als arts, besefte ik dat het vrij beroep waar ik altijd van had gedroomd vandaag minder vanzelfsprekend is. De politieke tendens verschuift duidelijk richting meer controle, meer regelgeving. Voor het eerst begon ik me af te vragen: wil ik blijven werken in een systeem dat steeds strakker gereguleerd wordt en waarin wantrouwen stilaan de norm lijkt te worden?

Je zegt dat het toekomstbeeld waarvoor je alles opzijzette, aan het verschuiven is. Wat betekent dat concreet voor jou?

“Voor mij is autonomie een belangrijk aspect van het beroep. Zelf je werk organiseren, je tempo bepalen, en écht tijd kunnen nemen voor je patiënten, dat was het ideaal. Maar met voorstellen zoals die in de nieuwe kaderwet en de nomenclatuurhervorming worden voorgesteld, wordt dat fundament wat ondergraven.”

Kan je een voorbeeld geven van wat de kaderwet precies zou veranderen?

“Minister Vandenbroucke wil artsen strikter controleren en hun autonomie beperken. Hij wil de partiële conventie afschaffen, waardoor artsen de vrijheid verliezen om soms conventietarieven toe te passen – bijvoorbeeld voor basiszorg – en soms supplementen aan te rekenen. Dat bemoeilijkt een evenwichtige, patiëntgerichte aanpak.

Er zijn ook plannen in de nomenclatuurhervorming om het aantal consultaties per tijdseenheid te beperken. Dat ondermijnt de vrijheid van artsen om hun werk zelf in te delen en ik vrees dat hierdoor de wachttijden alleen maar verder zullen oplopen.”

Vandenbroucke wil de supplementen beperken tot 25% in de ambulante zorg. Slecht nieuws, neem ik aan?

“Dat hangt volledig af van de geplande nomenclatuurhervorming in 2026. Als de nieuwe tarieven realistisch zijn en de kosten van een raadpleging correct dekken, inclusief een eerlijke vergoeding voor artsen en ziekenhuizen, dán pas kun je beoordelen of een beperking van supplementen tot 25% werkbaar is.

Nu wil men supplementen al plafonneren zonder duidelijkheid over de nieuwe tarieven. Dat is onredelijk. Je kunt artsen niet vragen akkoord te gaan met minder inkomsten zonder te weten wat ervoor in de plaats komt.”

Wat is je grootste bezorgdheid voor de toekomst van het zorgsysteem?

“Mijn grootste bezorgdheid is dat artsen niet langer op een correcte manier gewaardeerd worden voor hun werk. Als de nieuwe nomenclatuur die waardering niet biedt, dreigt dat zware gevolgen te hebben voor de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg. We riskeren dat gemotiveerde artsen afhaken, omdat ze elders betere arbeidsvoorwaarden vinden of kiezen voor een ander beroep binnen of buiten de zorg. Dat zal het artsentekort alleen maar verergeren, en uiteindelijk is het de patiënt die daar de prijs voor betaalt.”

"Voor veel artsen voelt de kaderwet als een aanval op het vrije beroep. Herken jij dat? 

“Voor mij voelt dat inderdaad zo. De optelsom van maatregelen – zoals de afschaffing van de partiële conventie, het wegvallen van financiële voordelen voor niet-geconventioneerde artsen, de geplande plafonnering van ereloonsupplementen en zelfs mogelijke sancties zoals schorsing van het RIZIV-nummer – zorgt ervoor dat de vrijheid waarmee artsen vandaag hun beroep uitoefenen, stap voor stap wordt uitgehold.”

Wat zijn de gevolgen in jouw discipline, de dermatologie? 

“De nomenclatuurcodes voor dermatologen zijn al jaren ondergewaardeerd. Een eenvoudige huidbiopsie levert binnen het conventietarief minder dan twee euro op na kosten en belastingen, en nog zonder rekening te houden met de praktijkkosten. Dat is niet houdbaar. Artsen rekenen supplementen aan omdat het systeem hen daartoe dwingt, niet omdat ze willen ‘graaien’, zoals vaak wordt gesuggereerd. Ik hoop op een eerlijke herwaardering met realistische tarieven, al vrees ik dat die er niet komt.

Zijn er nog maatregelen die je zorgwekkend vindt?

“Ja, wat me nóg meer zorgen baart, is de bepaling die toelaat om een RIZIV-nummer in te trekken op basis van vage gronden, buiten de bestaande tuchtprocedures. Zoiets zaait onzekerheid. Hoe kan je met rust en toewijding werken als je voortdurend het gevoel hebt dat er boven je hoofd met sancties wordt gezwaaid? Hier moeten duidelijkere richtlijnen over komen”

Acht op de tien artsen in onze enquête vrezen dat jonge artsen ontmoedigd worden om zich in België te vestigen of te blijven. Heb jij daar zelf al over nagedacht?

“Zeker. Ons diploma is ook in het buitenland gegeerd. Steeds meer collega’s praten over Luxemburg, Zwitserland of Canada – niet alleen voor het loon, maar om het betere systeem. Zelf vertrek ik binnenkort drie maanden naar Zwitserland op stage. Al lachend zeg ik dat ik misschien blijf. Natuurlijk wil ik liefst in Vlaanderen blijven, maar als het gezondheidssysteem niet degelijk hervormd wordt, wordt die keuze misschien wel op tafel gelegd.”