De voorgestelde kaderwet voor de medische sector roept een brede bezorgdheid en onvrede op onder artsen, waaronder huisartsen. Via Maaike Van Overloop, (AADM, foto), meldde de algemene pers dat huisartsen tevreden zouden zijn, merkt Vas/Bvas op. Dit beeld is volgens het syndicaat misleidend. “De wet tast de autonomie van artsen en het sociaal overleg ernstig aan.”

Wat liet AADM zelf weten? De alliantie kijkt kritisch en constructief naar het voorstel. “We erkennen dat er nood is aan hervormingen in het gezondheidszorgsysteem, en we waarderen dat die noodzaak nu wordt omgezet in politieke actie. Tegelijk vinden we het essentieel dat deze hervormingen worden ingebed in een breder traject – zoals de herziening van de nomenclatuur, de ziekenhuisfinanciering en de versterking van de eerste lijn.”

Uit de mond van dr. Maaike Van Overloop (voorzitter ad interim Domus Medica – mandataris AADM) klonk het zo: “De flexibiliteit die in dit voorstel voorzien is voor geconventioneerde artsen, is een vorm van erkenning voor hun engagement in het waarborgen van toegankelijke zorg. Tegelijk moeten we als artsen ook erkennen dat we in een periode van toenemende budgettaire druk zitten. In zo’n context is het onvermijdelijk dat er grenzen gesteld worden. Elke zorgverlener wordt mee verantwoordelijk gemaakt om de zorg betaalbaar én toegankelijk te houden. Juist in moeilijke tijden moeten we samen zoeken naar manieren om solidariteit in ons zorgsysteem te blijven garanderen.

Tegelijk is het voor ons duidelijk dat deze hervorming alleen uitvoerbaar is als ze ingebed is in een breed, samenhangend geheel. De hervorming van het conventiemodel kan niet los worden gezien van fundamentele hervormingen aan zowel de nomenclatuur als de ziekenhuisfinanciering. Die hervormingen zijn geen randvoorwaarden, maar absolute noodzakelijke onderdelen van een evenwichtig en toekomstgericht gezondheidszorgbeleid. Net daarom wil AADM haar stem laten horen en haar voet tussen de deur houden: om ervoor te zorgen dat het geheel werkbaar, rechtvaardig en gedragen blijft – voor artsen én patiënten.”

Maar blijkbaar vindt VAS/Bvas dus dat deze boodschap ‘misleidend’ gewerkt heeft, of althans zo vertaald werd in de algemene pers. Het syndicaat hamert op enkele kernpunten.

“Een belangrijk punt van kritiek”, meent het Vas Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant, is de toename van de regeringsinvloed op het conventieproces. De overheid zou voortaan via bindende opdrachtbrieven, opschorting van indexering en het beperken van syndicatenfinanciering, het overleg domineren. Dat ondermijnt de onderhandelingsvrijheid en de legitimiteit van het akkoordensysteem.”

Concrete gevolgen voorontwerp kaderwet

Voor huisartsen verandert er veel, luidt het verder. “Partiële conventionering wordt afgeschaft: artsen moeten volledig kiezen voor of tegen conventie. Geconventioneerde artsen zouden in theorie in uitzonderlijke gevallen “richttarieven” mogen aanrekenen, maar dit is nauwelijks van toepassing op huisartsen.” 

Het syndicaat lijst nog op: “Belangrijke financiële premies worden exclusief gekoppeld aan volledige conventie. Huisartsen die zich niet conventioneren, verliezen toegang tot onder andere de praktijkpremie, GMD-starterspremie, tegemoetkomingen voor zorgcontinuïteit en praktijkbeheer, én het sociaal statuut – een potentieel verlies van meer dan €20.000 per jaar.”

“Daarbovenop worden supplementen strenger beperkt. Vanaf 2026 zijn ze verboden bij patiënten met verhoogde tegemoetkoming, en vanaf 2028 mogen ze voor niemand nog meer dan 25% bedragen. De alternatieven voor gedeconventioneerde huisartsen verdwijnen zo bijna volledig.”

“Tot slot worden indexering en premies afhankelijk van een minimale toetreding tot het akkoord: 50% van huisartsen én specialisten, en 60% in totaal. Als één groep afhaakt, verliezen ook anderen hun rechten, wat een verdeel-en-heersbeleid in de hand werkt.”

Dus, besluit het Vas, de kaderwet lijkt voor huisartsen geen extra vrijheid te brengen, maar eerder een dwingend systeem dat hun autonomie en financiële haalbaarheid bedreigt.

Ledenaantal Bvas groeit

Intussen stelt Bvas naar eigen zeggen vast dat artsen zich massaal aansluiten na de aankondiging van de hervormingswet Vandenbroucke. “Waar de instroom van artsen de afgelopen maanden al hoger lag dan in vergelijkbare periodes van vorige jaren, is er de voorbije week sprake van een echte golf aan nieuwe aansluitingen. Dagelijks ontvangt het syndicaat tientallen aanvragen van individuele artsen, maar ook collectieve aansluitingsvragen van volledige groepspraktijken, ziekenhuisdiensten en huisartsenkringen nemen duidelijk toe. In enkele dagen tijd zijn honderden artsen lid geworden van het Vlaams Artsensyndicaat.”

“Het enige positieve effect van deze hervormingscrisis,” zegt Dr. Jos Vanhoof, VAS-voorzitter, “is dat ze duidelijk heeft gemaakt wat er op het spel staat. Artsen ervaren terecht dat hun professionele autonomie en praktijkvoering onder druk komen te staan. Dat zoveel collega’s nu bewust kiezen voor een onafhankelijke, daadkrachtige vertegenwoordiging, toont aan hoe breed het verzet leeft.