Gentse wetenschappers hebben een veelbelovende behandeling gevonden voor sepsis, ook wel bloedvergiftiging genoemd. Uit de resultaten van een nieuwe studie op muizen blijkt dat de combinatie van vitamine B1 en glucose de dodelijke effecten van sepsis grotendeels kan afremmen. Bijna alle muizen overleefden de infectie dankzij een hersteld energiemetabolisme. Het onderzoek verscheen in het vakblad Cell Reports.

Sepsis is een zware en vaak fatale reactie van het lichaam op een infectie. Niet alleen ziektekiemen worden aangevallen, ook het eigen weefsel raakt beschadigd. Daardoor kunnen belangrijke organen zoals het hart, de nieren en de longen uitvallen. Bovendien stapelt melkzuur (lactaat) zich op in het bloed, wat de situatie snel verergert. Elk jaar sterven wereldwijd zo'n 11 miljoen men sen aan sepsis. Tot vandaag bestaat er nog steeds geen gerichte behandeling voor deze aandoening.

De onderzoeksgroep van het VIB-UGent Centrum voor Inflammatieonderzoek, onder leiding van professor Claude Libert, ontdekte een opvallend eenvoudig mechanisme. Ze toonden aan dat sepsispatiënten een acuut tekort hebben aan vitamine B1 (thiamine) in hun mitochondriën, de 'energiefabriekjes' van onze cellen. Daardoor wordt glucose niet meer omgezet in energie, maar in schadelijk melkzuur.

"Voor het eerst konden we aantonen dat het probleem geen tekort aan zuurstof is, maar een biochemisch defect door een gebrek aan vitamine B1", legt hoofdonderzoeker Louise Nuyttens uit. "Het hele energienetwerk valt stil en melkzuur bouwt zich razendsnel op."

Door muizen met sepsis vitamine B1 toe te dienen - eerst alleen, daarna samen met glucose - zagen de onderzoekers een spectaculaire verbetering. Het lichaam kon de glucose opnieuw verwerken tot energie in plaats van melkzuur. "Bijna alle muizen overleefden. Dit is een van de krachtigste metabolische ingrepen die we ooit zagen", aldus professor Libert.

Hoewel het onderzoek voorlopig enkel bij muizen werd uitgevoerd, biedt het een sterke basis voor vervolgonderzoek. De onderzoekers plannen nu grotere preklinische studies. De hoop is dat deze eenvoudige behandeling - met wereldwijd beschikbare middelen - ook bij mensen levens kan redden.