Vlaanderen is de eerste regio ter wereld die slechthorende baby’s op de leeftijd van 6 maanden systematisch screent op evenwichtsproblemen. Elke pasgeboren baby krijgt een gehoortest bij Kind en Gezin. Het agentschap stelt bij 1 procent of 600 baby’s per jaar gehoorverlies vast en verwijst hen naar een referentiecentrum gespecialiseerd in gehoorproblemen.

Sinds 2018 screenen de Vlaamse referentiecentra gespecialiseerd in gehoorproblemen het evenwicht van slechthorende baby’s – een wereldwijde primeur. Drie jaar later nam bijna 90 procent van de slechthorende baby’s aan de screening deel. Dat blijkt uit onderzoek van de UGent en het UZ Gent. Een succes, want dankzij de vroege diagnose van evenwichtsproblemen kunnen ernstige gevolgen vermeden worden. 

Prof. dr. Ingeborg Dhooge, neus-keel-oorarts in het UZ Gent: ‘In die referentiecentra gaan artsen na of er inderdaad een gehoorverlies is en wat de oorzaak is. Bij 20 procent of 120 baby’s per jaar stellen we een blijvend gehoorverlies vast. De artsen moedigen hun ouders dan aan om ook het evenwicht te laten onderzoeken. Dat kan in dezelfde referentiecentra. Doordat het gehoor- en evenwichtsorgaan anatomisch verwant zijn, kampt een aanzienlijk deel van de slechthorende baby’s met een afwijking in het evenwichtsorgaan.’

‘Ons onderzoek wijst uit dat 14 procent van de slechthorende baby’s een evenwichtsprobleem heeft’, bevestigt Sarie Martens, onderzoeker aan de vakgroep Revalidatiewetenschappen. ‘Bij baby’s met een ernstig gehoorverlies gaat het zelfs om 21 procent. En als het gehoorverlies te wijten is aan een specifieke oorzaak zoals een syndroom, kampt 29 procent met evenwichtsproblemen.’

Snel ingrijpen beperkt de gevolgen 

Prof. Leen Maes, audioloog aan de UGent: ‘We zijn erin geslaagd om elke slechthorende baby een evenwichtsscreening aan te bieden. Dat is belangrijk, want problemen aan het evenwichtsorgaan kunnen ernstige gevolgen hebben op de motorische ontwikkeling van baby’s. Ze leren moeilijker rollen, zitten en lopen en ze vallen vaker. Ook op latere leeftijd hebben kinderen vaak nog moeite met balans en beweging, wat ook gevolgen kan hebben op de schoolse vaardigheden.’

‘We moeten dus zo snel mogelijk ingrijpen’, vervolgt prof. Maes. ‘Dankzij de vroege opsporing kunnen kinderen en hun ouders tijdig op de juiste ondersteuning rekenen en beperken we de gevolgen op lange termijn.’

Voortzetting verzekerd 

De screening startte in 2018 als een project (1) van de vakgroep Revalidatiewetenschappen van de UGent en de dienst Neus-, keel- en oorheelkunde van het UZ Gent samen met de Vlaamse referentiecentra gespecialiseerd in gehoorproblemen. De zorgverleners in de verschillende referentiecentra van Kind en Gezin kregen ondersteuning om de test af te nemen en de resultaten te interpreteren. Voortaan kunnen ze de screening zelfstandig uitvoeren en ook na het project zullen ze het initiatief verderzetten.

Prof. Maes: ‘In een volgende fase willen we bekijken hoe we de kinderen en hun ouders kunnen helpen bij de revalidatie van het evenwichtsprobleem.’

Ook verschillende buitenlandse centra tonen interesse om het evenwichtsonderzoek bij jonge slechthorende kinderen op te starten.

De partners van het project

Alle Vlaamse referentiecentra van Kind en Gezin die gespecialiseerd zijn in gehoorproblemen namen deel aan het project. Ook de Federatie van Centra voor Ambulante Revalidatie, privékinesitherapeuten en ouderverenigingen van kinderen met een gehoorstoornis ondersteunden het.

Het project kreeg financiële steun van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen.

(1) Vestibular Infant Screening Flanders project. Met de steun van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen. Meer info: www.vis-flanders.be