GZA Sint-Augustinus zet als eerste Belgisch ziekenhuis een robotgestuurde digitale microscoopcamera in bij neurochirurgische operaties. “Dankzij de ultraflexibele gewrichten ontwikkeld door NASA, kan hij onmogelijke bochten nemen,” aldus dr. Van Havenbergh. “Geen overbodige luxe, als je weet dat 30% van de specialisten kampt met halswervelzuilproblemen omdat ze te veel en te lang in lastige posities aan het werk zijn.”

Afgelopen vrijdag werd in GZA Ziekenhuizen campus Sint-Augustinus de eerste operatie uitgevoerd met de Modus V van Synaptive Medical. Het ingenieuze toestel arriveerde eerder deze maand uit Toronto en is het eerste in België en zelfs het eerste in Europa met voice control en 3D-functie. Vanaf april zal het apparaat in een volledig aangepaste, digitale operatiezaal ingezet worden.

“Dit is echt een spectaculaire verbetering,” vertelt dr. Van Havenbergh, diensthoofd neurochirurgie van GZA Ziekenhuizen. De nieuwe Modus V heeft een camera die twaalf keer inzoomt, dubbel zoveel als een klassieke operatiemicroscoop. Via augmented reality worden de beelden ook verbeterd qua kleur, detail en contrast: zo kan je bv. een zenuw of bloedvat uitlichten en het contrast vergroten.

Veel hersentumoren zitten vast aan zenuwen, wat bij een operatie risico kan inhouden op bv. gehoorschade, aangezichtsverlamming of aantasting van oogzenuwen. Dankzij Modus V kunnen we nu zelfs de verschillende zenuwvezels apart zien liggen. Aangezien de beelden getoond worden op grote ultra high definition schermen, kan het volledige team in de operatiezaal alles perfect mee volgen. Uiteraard is het nog steeds aan de neurochirurg en zijn team om met de eigen ogen te interpreteren en de juiste beslissingen te nemen.”

NASA

Modus V heeft een gerobotiseerde camera. Alle andere toestellen op de markt zijn handmatig te bedienen. “Dankzij de ultraflexibele gewrichten die ontwikkeld zijn door NASA, bestrijkt de camera bijna alle graden. Daardoor kan hij onmogelijke bochten nemen,” aldus dr. Van Havenbergh. “Geen overbodige luxe, als je weet dat 30% van de specialisten zelf kampt met halswervelzuilproblemen omdat ze te veel en te lang in lastige posities aan het werk zijn.”

Ook de tijdspanne van de operatie is korter. De tracker – ingesteld op de linkerhand van de chirurg – bepaalt de blikrichting van de camera. “Bij de klassieke microscoop werd het toestel steeds handmatig bijgestuurd of was er – zoals op onze dienst – een mondstuk om handsfree mee te zoomen,” legt dr. Van Havenbergh uit. “Dat betekende instrumenten neerleggen en de operatieflow onderbreken. Synaptive Medical biedt als enige een apparaat aan dat automatisch volgt en zo tot 18 % tijdswinst oplevert.”

Buiten meer precisie, optimale concentratie en een nog kleinere foutmarge is dit dé oplossing om comfortabeler en rustiger te kunnen opereren. En dat werkt ook weer in het voordeel van de patiënt.

Het toestel dat GZA Ziekenhuizen aankocht is het nieuwste model: de tweede generatie Modus V, voorzien van een 3D-functie en voice control om in te zoomen, uit te zoomen en te focussen. De beweging van de arm verloopt voor de veiligheid niet via voice control. Sensoren voorkomen botsingen met personen of apparatuur. Het apparaat kan worden gecombineerd met een neuronavigatiesysteem dat het mogelijk maakt om de exacte positie van chirurgische instrumenten en letsels in de hersenen of de wervelzuil te bepalen.

Het nieuwe toestel zal gebruikt worden voor alle operaties waar een supergedetailleerd zicht nodig is. In de eerste plaats tumorchirurgie, schedelbasischirurgie en complexe rugchirurgie, maar ook halschirurgie en minder complexe rugchirurgie. In totaal zal het om zo’n 1 000 ingrepen per jaar gaan.

“Ik ben er zeker van dat Modus V de wereld van de microscopie definitief verandert. Binnen tien tot vijftien jaar is dit de norm en heeft de klassieke operatiemicroscoop afgedaan.”

NeurochirurgieGroep omvat de diensten neurochirurgie van GZA Ziekenhuizen en AZ St-Jozef in Malle.