Toen ik minister werd, kreeg ik inspectieverslagen van mijn diensten die duidelijk waren: de stock werd al jaren in niet optimale omstandigheden bewaard. Daardoor waren de veiligheid en het beschermende karakter van het materiaal niet langer gegarandeerd. Maar, en daar wil ik ook eerlijk over zijn, het was een fout om ze niet onmiddellijk weer aan te vullen. Ik had daar goede redenen voor.

"De strategische stock aan mondmaskers was niet meer bruikbaar. Toen ik minister werd, kreeg ik inspectieverslagen en adviezen van mijn diensten die duidelijk waren: de stock werd al jaren in niet optimale omstandigheden bewaard. Daardoor waren de veiligheid en het beschermende karakter van het materiaal niet langer gegarandeerd."

"Ik weet het, in de Panoreportage werden maskers uit die stock getest en goed bevonden. Maar niemand zegt erbij dat die dozen hoogst waarschijnlijk niet al die jaren in de bewuste hangars hebben gelegen. En dat is cruciaal, want het zijn net de omstandigheden in die hangars die de voorraad onbruikbaar hebben gemaakt. De bestaande voorraad laten vernietigen was dan ook de enige juiste beslissing."

"Maar, en daar wil ik ook eerlijk over zijn, het was een fout om ze niet onmiddellijk weer aan te vullen", aldus de voormalige minister Volksgezondheid en Sociale Zaken.

Goede redenen

Volgens Maggie De Block had ze daar goede redenen voor: "Ik wou komaf maken met statische stocks die in een loods stof liggen te vergaren tot ze hun maximale houdbaarheid bereiken en moeten worden vernietigd." Waarbij ze verwees naar de voorraden die zijn aangelegd bij de uitbraak van ebola.

Het is bekend dat ze daarom om een rollende, gedecentraliseerde stock wou opbouwen. "Maar dat is duidelijk geworden: die oefening maak je niet in één-twee-drie. Zeker niet als de bevoegde dienst Public Health Emergencies slechts beperkt bestaft is."

Mieux vs bien 

"Le mieux est l’ennemi du bien: ik had een nieuwe statische stock moeten aanleggen en parallel het plan voor een rollende stock moeten laten uitwerken. Nu kwam corona er voor dat plan af was", gaf De Block toe die er meteen aan toevoegde dat de onzekerheid over de beschikbaarheid van beschermingsmateriaal  in die eerste weken bij zorgverstrekkers, die al onder zware druk stonden, bijkomende stress veroorzaakte."

"Dat had anders gekund en gemoeten. Ik ben Philippe De Backer daarom dankbaar dat hij de taak op zich wilde nemen om de aanvoer van schaars medisch materiaal te coördineren. Hij is er vrij snel in geslaagd om voorraden in te slaan, en dat terwijl de internationale markt van beschermingsmateriaal nochtans zwaar verstoord was."

Respect

Meteen volgde lof voor de zorgsector: "Gelukkig hebben de mensen in de zorgsector het hoofd koel gehouden: ze hebben in die eerste dagen van grote nood gezocht naar oplossingen en elkaar solidair geholpen. Ja, er was een groot probleem, dat was voor iedereen duidelijk. Maar door de handen uit de mouwen en niet te klagen, hebben de zorgverleners op het terrein de eerste schokgolf die door ons land ging kunnen opvangen. Daar heb ik enorm veel respect voor."

N-VA kritisch

De N-VA reageerde meteen erg kritisch op de uitleg van de gewezen minister. "De vernietiging van de stock zonder ze te vervangen, was een probleem. Het niet vertellen aan de experten en de zorgverstrekkers was nog erger. Daarbij komt het dralen om snel te gaan bestellen. In januari was de markt nog niet zo erg verstoord als later in het voorjaar. Men had transparant moeten zijn en meteen actie moeten ondernemen," vond Frieda Gijbels.

> Lees ook: De Block en digitalisering