In Gent start een uniek onderzoek dat 20 jaar lang zal duren en maar liefst 20.000 deelnemers zal opvolgen. Het gaat om mensen ouder dan 45 jaar oud, die over een ongezien lange periode bestudeerd zullen worden. De informatie moet helpen om onze gezondheidszorg voor te bereiden op de vergrijzing. 

 "Tegen 2050 zal een op de drie Vlamingen 65 jaar en ouder zijn", zegt UGent-onderzoekster Marthe De Boevre. De grootschalige studie, die de Gezondheidsmonitor heet, moet interessante informatie opleveren over de genetische en de omgevingsfactoren die onze gezondheid beïnvloeden. Door die beter te begrijpen zullen de onderzoekers ziektes beter kunnen voorspellen en lessen trekken over hoe we gezond ouder kunnen worden. 

Onderzoeken van deze omvang zijn ongezien in ons land, enkel in Nederland en het Verenigd Koninkrijk zijn vergelijkbare initiatieven al gestart. Het onderzoeksteam bestaat uit specialisten van het UZ Gent, de UGent, de stad Gent en onderzoekscentrum Imec. In totaal zullen 400.000 vragenlijsten ingevuld worden. Die data zullen gecombineerd worden met 180.000 stalen bloed, urine, haar, huid, stoelgang en speeksel. 

"De studie is uniek doordat het een diepgaand inzicht biedt in de complexe interacties tussen erfelijke en omgevingsgerelateerde factoren bij het ontstaan van ouderdomsziekten", legt Boevre uit. "Dankzij de voortschrijdende technologie kunnen we met geavanceerde methoden deze factoren vastleggen en analyseren." 

De enorme dataset moet de onderzoekers in staat stellen om belangrijke lessen te trekken. "De gezondheidszorg van de toekomst ondergaat een significante transformatie richting een meer gepersonaliseerd en op maat gemaakt model", klinkt het. "Dankzij technologische vooruitgang kunnen we steeds meer en beter meten, maar het analyseren en integreren van al deze data om de zorg te verbeteren vormt een uitdaging die we willen aanpakken." 

De 20.000 deelnemers zijn bij de start van het onderzoek minstens 45 jaar oud en wonen in deelgemeenten van Gent: Wondelgem, Sint-Amandsberg, Gentbrugge, Zwijnaarde, Sint-Denijs-Westrem en Afsnee. De Gentse binnenstad neemt niet deel omdat ze niet voldoende representatief is voor de gemiddelde West-Europese burger. 

Deze maand starten de onderzoekers met de eerste 200 deelnemers, maar ze zijn nog op zoek naar 19.800 andere deelnemers. Wie tot de doelgroep behoort, ontvangt volgende maand een boekje met uitleg. Deelnemers krijgen daarna bezoek van een onderzoeker die meer uitleg verschaft.

Na toestemming vullen de deelnemers een eerste vragenlijst in. Dat duurt in totaal 70 minuten, eventueel gespreid over twee weken.

De onderzoekers garanderen dat de ingezamelde informatie goed bewaard zal worden. Identiteitsgegevens worden versleuteld. De gegevens van vragenlijsten, lichamelijke tests en biologische stalen worden veilig opgeslagen in de biobank van het UZ Gent en op de server van de UGent.