Vlaams minister van Welzijn Wouter Beke heeft de Kindreflex gisteren gelanceerd in ziekenhuizen, centra voor algemeen welzijnswerk (CAW's) en geestelijke gezondheidszorg. De tool moet zorgverleners de mogelijkheid geven om alert te zijn voor kindermisbruik.

De Kindreflex werd ontwikkeld door het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (Steunpunt WVG) en het Vlaams Expertisecentrum kindermishandeling (VECK), en wordt sinds 2018 al gebruikt binnen de geestelijke gezondheidszorg voor volwassenen. Het instrument werd ontwikkeld om hulpverleners te stimuleren om met hun volwassen cliënten een gesprek te voeren over het thema ouderschap, en moest hulpverleners ook helpen om verontrustende gezinssituaties beter te detecteren.

Beke geeft het VECK nu de opdracht om de Kindreflex verder uit te rollen in ziekenhuizen, CAW's en de geestelijke gezondheidszorg. "It takes a village to raise a child zegt men weleens, en daar zit een grote waarheid in", zei Beke maandag. "Laat ons geen buitenstaanders zijn, maar mede-opvoerders van kinderen in Vlaanderen."

In zijn actieplan mentaal welzijn "Zorgen voor Morgen" heeft Beke 150.000 euro voor de verdere uitrol voorzien. Zo worden onder meer spoeddiensten, drughulpverlening en slachtofferzorg voor volwassenen betrokken. In samenspraak met Vlaams minister van Justitie Zuhal Demir (N-VA) wordt ook werk gemaakt van de uitrol in de Vlaamse justitiehuizen, aldus nog Beke. Maar Demir wijst erop dat dit niet klopt omdat de Justitiehuizen er al volop mee bezig zijn samen met het expertisecentrum, en de justitieassistenten al opleidingen terzake kregen. "We hebben dit al enkele maanden geleden aangekondigd", stelt haar woordvoerder in een reactie. Dit gebeurt onafhankelijk van het initiatief van collega Beke, voegt hij er nog aan toe.

De documentaire "Als je eens Wist" van Hilde Van Mieghem maakte volgens Beke duidelijk dat veel Vlaamse kinderen opgroeien in een moeilijke thuissituatie. Kinder- en jeugdpsychiater Peter Adriaenssens, die in die documentaire duiding gaf bij kindermishandeling, benadrukte maandag dat de Kindreflex een "instrument van bezorgdheid" is, en geen klachteninstrument. Hij verwees ook naar Nederland, vanwaar het waakzaamheidsinstrument is overgewaaid. Dat land kent een sterkere traditie van sensibilisering rond kindermishandeling dan ons, maar zag toch het aantal meldingen van kindermishandeling enorm toenemen door zijn versie van de Kindreflex.

Margot Cloet, gedelegeerd bestuurder van Zorgnet-Icuro, benadrukte dat ziekenhuizen een belangrijke maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben inzake kindermishandeling. "Wij gaan ziekenhuizen heel erg stimuleren om hieraan deel te nemen, en het denk ik bijna verplicht maken", zei ze.

Oppositiepartij Groen is tevreden met de uitbreiding van de Kindreflex, maar noemt de beslissing "goedbedoeld, maar ondoordacht". "Het is onbegrijpelijk dat de Kindreflex ingevoerd wordt zonder te investeren in het hulpverleningsaanbod. De verontrustende gezinssituaties die door de Kindreflex op de radar komen, zal de hulpverlening nog meer onder druk zetten. Gezinnen zullen nog langer moeten wachten op hulp", reageert Vlaams parlementslid Celia Groothedde.