"Moeten we nog een weekwacht organiseren?" (dr. Verlinden)

Georgina Verlinden, huisarts in Ternat en bestuurslid van de HAK Pajottenland, vraagt zich af in hoeverre het nog nuttig is om een weekwacht te organiseren. Doorgaans gaat het om niet-dringende oproepen die kunnen wachten en als ze dan toch dringend zijn, moet de huisarts sowieso verwijzen naar een ziekenhuis.

Dokter Verlinden zette haar boodschap op onze site als reactie op een eerder artikel van MediSfeer over Wachtposten Vlaanderen, destijds onder leiding van dr. Stefan Teughels. Op haar drukke ronde van huisbezoeken ziet ze toch nog een gaatje om een en ander toe te lichten.

schetst het plaatje voor haar huisartsenkring maar deze situatie is zeker niet uniek te noemen volgens haar. "Wij hebben (nog) geen gecentraliseerde weekwachtdienst in de wachtpost -enkel het weekend al wel. De weekwachten worden nog per wachtdienstonderdeel georganiseerd binnen de huisartsenkring."

Tot zo ver geen vuiltje aan de lucht want de organisatie van de weekwacht verloopt vlot en efficiënt. Alleen: het aantal wachtbeurten loopt zo wel sterk op door het steeds nijpender tekort aan huisartsen in de regio. Dokter Verlinden vindt dat haar kring nu 'gedwongen' wordt om dit te centraliseren in de wachtpost, wat in haar regio volgens haar voor veel weerstand zorgt. Het item stond trouwens nog bovenaan de agenda op een recente kringvergadering.

Vicieuze cirkel

Alleszins wil ze hiermee het sein geven aan Wachtposten Vlaanderen met onder meer de boodschap dat zeker niet elke kring opgezet is met de centralisatie van de weekwachtdienst in de wachtpost. "We moeten er ons eens grondig over bezinnen waarmee we bezig zijn. Wat is het nut van die weekwachten? Wat met de kosten-baten? Om er financieel aan uit te geraken en om ook een secretariaat plus chauffeur te kunnen betalen en de huur van de gebouwen, dienen we veel patiënten te zien. En laat dat net niet de bedoeling zijn van een weekwacht! Een vicieuze cirkel dus, want als we alleen de noodzakelijke patiënten zien tijdens die weekwacht, zal dit de overheid heel veel kosten."

De hamvraag is voor haar hoe dringend de zaken zijn die in de huisartsgeneeskunde worden behandeld, in zoverre dat echt een weekwacht aanwezig moet zijn. De wachtpost oneigenlijk gebruiken is nu toch ook weer niet de bedoeling. Dat hangt natuurlijk ook weer samen met patiënteneducatie, geeft ze toe. Patiënten moeten leren om te wachten met een oproep als het echt niet dringend is. "Eigenlijk snijdt het mes langs twee kanten: spoeddiensten moeten geen werk verrichten van de eerste lijn, maar wij evenmin dat van de spoed. Als we naast elkaar blijven werken, blijft het dweilen met de kraan open."

Vooral plattelandsprobleem

Volgens dokter Verlinden kampen vele kringen met dit probleem en zijn de meningen om het op te lossen veelal verdeeld. Wel doet dit knelpunt zich veel minder voor in stedelijke gebieden. Daar zit de discrepantie en die maakt dat we als huisartsen moeilijk met één stem naar buiten kunnen komen op dit vlak. Dat de overheid alles 'als één pot nat ziet' en het overal op dezelfde manier wil zien verlopen, schept net problemen. Voordien werd die centralisatie niet opgelegd en kon elk gebied dat systeem invoeren dat plaatselijk het meest aangewezen was."

Bij deze dus een oproep aan andere collega's en kringen om deze moeilijkheid aan te pakken en het debat te openen. "Jammer genoeg hebben we - net omdat we tot over onze oren in het werk zitten - niet altijd de tijd om op de barricaden te gaan staan. Ik richt me expliciet naar 'die mannen boven ons' die wel invloed hebben om op beslissingen te wegen."

Wie het schoentje past, trekke het aan.


U wil op dit artikel reageren ?

Toegang tot alle functionaliteiten is gereserveerd voor professionele zorgverleners.

Indien u een professionele zorgverlener bent, dient u zich aan te melden of u gratis te registreren om volledige toegang te krijgen tot deze inhoud.
Bent u journalist of wenst u ons te informeren, schrijf ons dan op redactie@rmnet.be.

Laatste reacties

  • Yves VAN VAERENBERGH

    22 april 2023

    Beste,

    Ik kan mij volledig vinden in het opiniestuk van Dr. Verlinden: de weekwacht is er voor de rusthuizen, kinderen die niet binnen geraken bij de pediater en mensen die geen vaste huisarts meer hebben.
    Zelfde gaat op voor de weekendwacht. Ultra weinig echt urgente pathologie.
    Mensen sensibiliseren geloof ik niet in: enerzijds volgt de meerderheid van de mensen enkel social media en niet meer de mainstreammedia plus moeten we " de mensen " niet overschatten. Mensen kiezen eerst voor hun eigen belang = " als zij maar geholpen worden ".
    Inzetten op sterkere spoeddiensten voor dringende gevallen.
    Binnen dit en tien jaar zullen er door het dan nog groter huisartsentekort knopen moeten doorgehakt worden.
    Yves van Vaerenbergh Solo Aalst

  • Ellen WELLENS

    22 april 2023

    Akkoord. Ik zou zelfs verder gaan. In een maatschappij waarin de beschikbaarheid van het medisch korps afneemt terwijl de vergrijzing, en daarmee de zorgnood, toeneemt, moet niet enkel een inspanning gevraagd worden aan het (huis)artsenkorps om met deze veranderingen om te gaan. Neen, op de eerste plaats zou de bevolking wat ‘opgevoed’ mogen worden. Niet elke oorstop of snottebel moet tijdens de avond/nacht/weekenduren gezien worden. Een beetje pijn is niet dodelijk en kan meestal (tijdelijk) gelenigd worden met middelen die elk gezin in huis zou moeten hebben. Mensen moeten dat blijkbaar opnieuw leren. Dat ze het vergeten zijn is onze eigen schuld. Hetgeen we als huisarts tijdens de wachten zien kan inderdaad, in 95% van de gevallen, ingedeeld worden in pathologie die of kan wachten of naar spoed moet. Het fenomeen wachtpost beloont hun ‘slecht’ gedrag: om goede financiële papieren te zitten is het immers wenselijk dat er zoveel mogelijk patiënten gezien worden. De drempel is laag. En met het verlagen van de drempel verminderen we de zelfredzaamheid van de bevolking. We doen hen hiermee geen plezier en onszelf ook allerminst. Deontologische bekommernissen vind ik een manier om zich te verzetten tegen echte verandering. Deontologie is immer geen statisch gegeven. Naarmate een maatschappij en de noden daarvan (ook die van artsen, dat zijn ook nog steeds mensen) veranderen, zou ook de deontologische code mogen wijzigen. Conclusie: laten we om te beginnen de gruwel van de wachtposten afschaffen, installeer desnoods een echt triage systeem (niet urgent = niet binnen) voor de deur van de spoedgevallen dienst en schaf ook de gewone huisartsenwachtdiensten af. Een telefonische, triërende (kan wachten of moet naar spoed) bereikbaarheid lijkt me meer dan voldoende. Dat we onszelf daarmee overbodig maken is allerminst waar. De rol van de huisarts is immers verschoven van vooral opvang van acute pathologie (zoals dat 30 jaar geleden misschien was), naar meer preventie en opvolging. We kunnen en moeten niet alles blijven doen!

  • Patrick VANSTEENKISTE

    21 april 2023

    ik denk dat het nut van een weekwacht "an sich" niet betwist wordt, wel of het dermate moet georganiseerd worden naar analogie met de organisatie van een wachtpost. Want stellen dat weekwacht niet zou moeten gezien het "weinig aantal dringende zaken" in de week, zou het zelfde impliceren voor de weekendwacht. In onze landelijke situatie is het naar mijn aanvoelen ideale scenario een tijdlang geweest : weekend wachtpost (algemeen geaccepteerd) en in week triage via de 1733 door de wachtpost maar wachtarts van de verschillende wachtdienstonderdelen "bedient" enkel het eigen wachtdienstonderdeel en niet het grote grondgebied dat door de wachtpost overzien wordt. Voordeel is dat er dus een triage gebeurt waardoor urgenties weggeleid worden van de huisarts, en de belasting is voor de wachtarts vrij beperkt. In dit scenario was aanwezigheid van de arts in de wachtpost niet vereist. Moment dat dit verandert met inslapen van de wachtarts, wordt het een ander gegeven ..
    geen weekwacht organiseren is de klok terugdraaien : iedereen zorgt voor eigen patiënten en regelt bij gebeurlijke afwezigheid zijn vervanging, gezien de deontologische verplichting van continuïteit. Nog verder terug in de tijd gold dit ook voor de weekendwachten : met de nodige weerstand georganiseerd van "vrijwillig" naar "moreel verplicht" naar verplicht en uiteindelijk niet meer weg te denken..

  • Aurelija NORIENE

    21 april 2023

    Correct voorstel van collega. Er zijn landen waar huisartsen uberhaupt geen wachten doen zonder dat gezondheidszorg daaronder zou lijden. Ofwel is probleem niet dringend en kan het tijdens normale werkuren behandeld worden of wel is het urgentie en moet men naar spoed. Kwestie van gezondheidszorg correct te organiseren.

  • Frank BECK

    21 april 2023

    Afschaffen die wachten, en vooral de wachtposten !!!!

  • Rosalie Buysschaert

    20 april 2023

    Volledig akkoord! Goede uitleg, correct!