Ter gelegenheid van Wereldnierdag op 14 maart vestigen de NBVN (Nederlandstalige Belgische Vereniging voor Nefrologie) en de GNFB (Groupement des Néphrologues Francophones de Belgique) de aandacht op het belang van vroegtijdige opsporing van chronische nieraandoeningen. Ze pleiten voor de terugbetaling van screening op albumine in de urine en bijna alle ziekenhuizen nemen deel aan deze Dag door allerlei sensibiliseringsacties.

Het aantal mensen met een chronische nierziekte neemt verontrustend snel toe. Anno 2024 vertonen naar schatting 1,1 miljoen Belgen tekens van nierschade en als er niets wordt ondernomen zullen nierziekten tegen het jaar 2040 de vijfde doodsoorzaak ter wereld zijn.

Omdat nierziekten zelden gepaard gaan met klachten, zoals pijn in de nierstreek of bij het plassen, blijft het probleem lange tijd onopgemerkt, met mogelijk dramatische gevolgen. "Als chronische nierziekte niet in een vroeg stadium wordt behandeld, zullen de nieren hun functie steeds minder goed vervullen, wat progressief leidt tot cardiovasculaire problemen, chronisch nierfalen en zelfs dialyse," zegt dr. Jean-Marc Desmet, nefroloog in het ziekenhuis van Jolimont (in La Louvière) en voorzitter van de GNFB.

"Juist om dergelijke situaties te voorkomen, bundelen wij - NBVN en GNFB - onze krachten op Wereldnierdag om mensen bewust te maken van het belang van een goede nierfunctie. Veel mensen weten hoe belangrijk het is om te proberen hun cholesterolgehalte binnen de norm te houden, maar ze zijn er zich niet van bewust dat de aanwezigheid van albumine in de urine net zo schadelijk kan zijn als een te hoog cholesterolgehalte", vervolgt dr. Desmet.

Het belang van een vroege diagnose

“We kunnen inderdaad veel beter doen”, zegt dr. Elien Mahieu, medisch diensthoofd nefrologie van het AZ Glorieux en bestuurslid van de NBVN. “Nierschade kan vroegtijdig worden vastgesteld met een eenvoudige urinetest.  Als de diagnose van nierfalen op tijd kan worden gesteld, kunnen veel complicaties worden voorkomen en kunnen vroegtijdige overlijdens door hart- en vaatziekten worden vermeden. Ook kan bij vele patiënten worden vermeden dat ze ooit nierdialyse nodig hebben, of op zijn minst kan de start van dialyse met vele jaren worden uitgesteld.”

“Het probleem is dat deze urinetest, die de aanwezigheid van het eiwit albumine opspoort in de urine, veel te weinig gebeurt. Vandaag wordt deze test bij amper 4% van de patiënten met risicofactoren, zoals hoge bloeddruk, uitgevoerd. Gevolg daarvan is dat een groot aantal patiënten door de mazen van het net glipt en daardoor niet de juiste ondersteuning en behandeling krijgt, met alle gevolgen vandaan”, voegt dr. Mahieu toe.

Oproep tot terugbetaling 

De NBVN en GNFB roepen daarom eensgezind op om werk te maken van een brede terugbetaling van deze test. "Tot op heden hebben alleen diabetici recht op terugbetaling van een urineonderzoek om de aanwezigheid van albumine in de urine (micro-albuminurie) op te sporen.  Concreet pleiten we voor een uitbreiding van jaarlijkse terugbetaling naar mensen met gekende hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk of een familiale geschiedenis van nierziekten en vijfjaarlijkse voor iedereen ouder dan 45 jaar”, aldus Elien Mahieu. 

“Ideaal zou zijn dat de overheid een opsporingsprogramma voor albuminurie organiseert en financiert, zoals dat reeds gebeurt bij voorbeeld met de opsporing van dikkedarmkanker.  In afwachting van een erkenning van de ernst van de situatie door de overheid roepen we alle mensen die tot de risicogroepen behoren op om aan hun arts te vragen om de urine op albuminurie te controleren”, besluit dr. Mahieu.