Wereldwijd was het in juni gemiddeld 0,31 graden Celsius warmer dan de gemiddelde temperatuur in die maand tijdens de periode van 1991 tot 2020. Dat maakt van de laatste junimaand de op twee na warmste juni ooit. In Europa was het, met 1,6 graden Celsius boven de gemiddelde temperatuur, zelfs de op één na warmste juni ooit. Dat is te wijten aan hittegolven, blijkt donderdag uit het maandelijkse klimaatbulletin van het Europese dienst voor klimaatverandering Copernicus (C3S).

Van Spanje over Frankrijk tot Italië kwamen extreme temperaturen voor. Ook in China, Japan en de Verenigde Staten was het bovengemiddeld warm. Hoewel hittegolven in Europa en Azië uitzonderlijk zijn, komen ze niet onverwacht, stelt C3S. Uit het laatste IPCC Assessment Report, het rapport van d e Intergouvernementele Werkgroep inzake Klimaatverandering van de Verenigde Naties, blijkt immers dat de frequentie en intensiteit van hittegolven toeneemt, als gevolg van de door de mens veroorzaakte klimaatverandering. 

Hittegolven zijn langere periodes met temperaturen hoger dan de verwachte omstandigheden in dat gebied in die tijd van het jaar. Ze brengen verschillende gezondheidsrisico's mee, zoals uitputting door de hitte, dehydratatie en verhoogde risico's voor chronisch zieken. Sterke hittegolven hebben de neiging zich over grote gebieden uit te strekken, stipt het bulletin aan, als opeenvolging van warme periodes. 

Na uitzonderlijk koude temperaturen in april, beleefde het zuidwesten van Europa in de tweede helft van mei een eerste warme periode, gevolgd door een tweede warme periode midden juni, met 17 juni als hoogtepunt. Al in 2003 en 2017 kende de regio langere periodes van warm weer. De laatste junimaand is de op twee na warmste juni voor het gebied.

"Verwacht wordt dat hittegolven zoals die dit jaar zijn waargenomen, de komende jaren vaker zullen voorkomen en ernstiger zullen zijn, zowel in Europa als daarbuiten", zegt Carlo Buontempo, directeur van C3S. 

Het maandelijkse klimaatbulletin beschrijft de waargenomen veranderingen in oppervlaktetemperatuur wereldwijd, in de oppervlakte van zee-ijs en in hydrologische variabelen, op basis van analyses van miljarden metingen van satellieten, schepen, vliegtuigen en weerstations over de hele wereld. "Het is bijzonder belangrijk om betrouwbare gegevens openbaar te maken, zodat iedereen deze trends kan volgen en zich beter kan voorbereiden op wat komen gaat", aldus Buontempo.