"Virologen" (Ivo Uyttendaele)

Dokter Ivo Uyttendaele, psychiater op rust en voormalig ondervoorzitter van de Nationale Raad van de toenmalige Orde van Geneesheren, staat in zijn typische stijl stil bij de manier waarop we de corona-crisis aanpakten. Met vooral aandacht voor de rol van de virologen.    

Een geboortepiek rond Nieuwjaar door de corona-maatregelen zou een ramp zijn voor de wereldburgers die de wildgroei van mensen verantwoordelijk achten voor wat de wereld overkomt. Durex stelde Geens voor bij zijn distributie van filters de viriele mannen ook een setje condooms te bezorgen waarop hij niet wenste in te gaan: De Backer is bevoegd zei hij en die verwees naar Beke, die eerst een aanbesteding wou. Dit moet fake nieuws zijn daar geen enkele viroloog werd geconsulteerd.

Toen de politiek, met meer artsen dan ooit in de regering en met zelfs een arts op Volksgezondheid, zag wat in Italië gebeurde,werd onmiddellijk een beroep gedaan op de vertrouwde epidemiologen en virologen.De regering geloofde wat zij vertelden en als wederdienst gingen de wetenschappers de goegemeente uitleggen hoe wijs het beleid van de regering wel was.Om het gebrek aan mondmaskers te verschonen, bedachten de virologen zelfs de hilarische vondst dat mondkapjes bij verkeerd gebruik schadelijk konden zijn alsof wissers met verkeerde bijsluiters ook van de markt moesten gehaald worden.

Zelden heeft zich een situatie voorgedaan die zo prachtig illustreert dat wetenschap niet meer is dan een mening. Opvallend is hoe interviewers van hun stoel vallen als wetenschappers verklaren dat vandaag dit zeggen en morgen dat, kenmerkend is voor wetenschap en op voortschrijdend inzicht wijst. Dit ondermijnt het vertrouwen van de burger, die nog geloofde in het grote verhaal van de wetenschap  die de waarheid ontdekt en nu vaststelt dat hijzelf aan waarheidsvinding moet doen en dat wetenschap niet meer dan een methode is.

Overduidelijk is dat de geleerden lang niet alles weten over Sars-CoV-2  zodat de kapitale vraag rijst of blind vertrouwen nog kan na alle blunders die al werden begaan. A little knowledge is a dangerous thing zeggen de Engelsen. Flagrant was de flater van de wetenschappers ,die meenden dat het virus nooit in Europa zou (be)landen en verzwegen dat dit een gokje was zoals zij ook de carnaval-vierders vertelden dat men niemand kon besmetten zolang men zelf geen symptomen had. Diezelfde professoren bedachten dat een tweede verblijf gedurende het weekend niet kan omdat men dan naar een andere bakker gaat alsof men dit thuis niet doet als Colruyt en Delhaize gesloten zijn. Van de pot gerukt zeggen de Nederlanders en de virologen zeggen vlug het deksel erop of je besmet de volgende gebruiker van het openbaar toilet.

Ridicule regeltjes en catastrofale gevolgen openen geleidelijk de ogen van de samenleving die begint in te zien dat virologen echte medische specialisten zijn: dwepen met hun kennis, door een tunnelvisie hun  beperkingen niet zien en doden voorspellen als naar hen niet geluisterd wordt. Pijnlijk is het als zij zich in de discussies met economisten opwerpen als de verdedigers van de gezondheidszorg en er geen enkele gezondheidszorgeconoom durft berekenen hoeveel mensenlevens en hoeveel menselijke ellende het lamleggen van de reguliere zorg heeft gekost.

Eigen aan hun discipline is dat zij de mens reduceren tot een biomedisch model om aan de hand van cijfertjes en statistieken aan te tonen hoe goed het allemaal gaat alsof de mens geen biopsychosociaal wezen is, alsof waardig sterven en kwaliteit van leven geen waarden zijn, alsof het opofferen van de sociale contacten de mens niet in zijn essentie raakt, alsof het ontzeggen van een half jaar onderwijs de mogelijkheden van de opgroeienden niet fnuikt, alsof maandenlange werkeloosheid en in armoede belanden geen blijvende impact hebben op de gezondheid en het welzijn van belangrijke groepen binnen de samenleving .

Van virologen kan niet worden verwacht dat zij hun mensbeeld bijsturen en de overheid handelde correct door hen in te schakelen. Wel had men onmiddellijk moeten zien dat daardoor een wicked problem zou ontstaan daar de oplossingen van de virologen op korte termijn een belangrijk deel van het probleem zouden worden.

Om dit aan te pakken koos Duitsland snel voor een groep van 26 experts met als tegengewicht voor de virologen filosofen, wetenschapshistorici, communicatiespecialisten, gedragswetenschappers en juristen, die reeds in een vroeg stadium bedachten hoe een balans tussen inperkingen van grondrechten en veiligheid eruit zou kunnen zien (NRC 2-3 mei OD p 5). Condooms zorgen ook voor deze balans maar covid-19 is geen aids.   

U wil op dit artikel reageren ?

Toegang tot alle functionaliteiten is gereserveerd voor professionele zorgverleners.

Indien u een professionele zorgverlener bent, dient u zich aan te melden of u gratis te registreren om volledige toegang te krijgen tot deze inhoud.
Bent u journalist of wenst u ons te informeren, schrijf ons dan op redactie@rmnet.be.

Laatste reacties

  • Miguel DERIJCKE

    05 juli 2020

    Virologen hebben de wetenschapsvaandel hoog gehouden en hebben hun naamfaam te danken aan het rigoureus houden aan een wetenschappelijk model doordat ze de nieuwe gegevens rondom een dynamisch onderwerp mooi kunnen incorporeren in een aanpasbare gezondsheidsbeleid ,waarvan ze spijtig genoeg niet het laatste woord krijgen
    Bravo aan Fauci vs.Trump ; Michael Dorsten in Duitsland , Egger in Zwitserland , Mark vR in Vlaanderen ,P Piot in de wereld, Wathelet in de oppositie
    Alleen de WHO heeft over heel deze periode een steek na de andere laten vallen , best een psychiatrische kluif

  • Paul Olislaegers

    26 mei 2020

    Een goed voorbeeld van; de beste stuurlui staan aan wal

  • Wim JANSSENS

    22 mei 2020

    Proficiat collega! Een scherp artikel dat terecht de andere kant van de maatregelen probeert toe te lichten. Wetenschap is een mening, er zijn meerdere meningen, we hebben zelfs methodologie ontwikkeld om meningen en hypotheses te toetsen. Spijtig genoeg moeten we ons nu laten leiden door niet gecontroleerde observaties en mathematische modellen , en ja, dan vooral van virologen en epidemiologen. Wat we wel en zonder compromis moeten bewaken en omarmen, zijn kritische stemmen en andere visies. Nu meer dan ooit hebben we mensen nodig met oog niet alleen voor gezondheid maar ook voor welzijn, economie en levensbeschouwing. De virologen doen meer dan hun best, we zijn hen uitermate dankbaar. Maar het zijn net die andere visies, dikwijls vanuit een verschillend perspectief, die finaal bijdragen tot betere wetenschap, conclusies en remedies. Daarom, hartelijk dank in naam van de wetenschap!

  • Dirk Van Renterghem

    22 mei 2020

    Dit is er over. De manier waarop de psychiater de virologen meent te moeten 'wegzetten' is ronduit beschamende verbale agressie, vermomd als grappig-wolkig verhaal. Zeker kan je zelfs als stuurlui-aan- wal voorstellen en besluiten becritiseren, maar de sprong naar het vermeende 'reducerend mensbeeld' is een brug te ver, én het is ook onjuist. Mildheid past blijkbaar niet in het mensbeeld van de psychiater? Of heeft hij iets af te rekenen?

  • Herman TUBBAX

    22 mei 2020

    Vinger op de wonde - veel mensen in deze corona problematiek die " mea culpa" zouden mogen slaan, zeker diegenen die door hun alomtegenwoordigheid zich een bijna " goddelijke " status aanmeten.

  • Patrick Martens

    21 mei 2020

    Zo allesbepalend waren onze virologen nu ook weer niet. Wij zijn net zoals de rest van Europa (met uitzondering van Zweden) in een lock down variant beland. Wetenschappelijke evidentie voor maskers en testen varieerde naargelang de respectievelijke beschikbaarheid. Voortschrijdend inzicht komt spijtig genoeg meestal te laat.

  • Corneel Bellanger

    21 mei 2020

    zoals hij zelf zegt : A little knowledge is a dangerous thing. En : zelfkennis is het begin van alle wijsheid.
    Wel humoristisch als men de tekst niet te serieus neemt.