Het tekort in de sociale zekerheid loopt dit jaar nog veel hoger op dan aanvankelijk gedacht. In juni klonk het nog dat er een gat was van 1,4 miljard euro, maar nu blijkt het om 3,1 miljard te gaan. Dat blijkt uit cijfers die vrijdag besproken worden in het Beheerscomité van de Sociale Zekerheid, bericht het Belang van Limburg donderdag. De vakbonden luiden in een open brief de alarmklok. "Een ramp", vinden ze.

Uit het rapport blijkt dat het tekort in de sociale zekerheid op 3,055 miljard wordt geraamd. In 2020 loopt dat tekort op tot 3,5 miljard. Tegen het einde van de legislatuur, in 2024, zal dat bedrag - zoals eerder al berekend - nog verder aangroeien tot 6 miljard euro.

De oorzaak ligt vooral bij de groeiende uitgaven voor de vergrijzing, die zich laat voelen in een fors hogere factuur voor pensioenen en gezondheidszorg. Bovendien valt de voorspelde groei dit jaar terug van 1,3 naar 1,1 procent van het BBP.

In een open brief in De Standaard luidt de top van de vakbonden (ACLVB-voorzitter Mario Coppens, ACV-voorzitter Marc Leemans en algemeen secretaris van het ABVV Miranda Ulens) de alarmklok. Ze vragen dat in plaats van te besparen dringend wordt gekeken naar nieuwe inkomsten om de sociale zekerheid te financieren.

ABVV-voorzitter Robert Vertenueil geeft de politieke partijen zelfs een schot voor de boeg. "Als u een regering vormt en geen structurele oplossing uitwerkt voor de financiering van de sociale zekerheid, zal dat voor ons een casus belli zijn. U moet in dat geval niet verbaasd zijn als we de straat op trekken en voor de bedrijfspoorten plaatsvatten. We gaan deze kathedraal van de sociale bescherming niet laten verwoesten", zegt hij in een interview met Le Soir, een boodschap die hij later herhaalde op Bel-RTL. Zelf pleit Vertenueil voor de invoering van een "progressieve" algemene sociale bijdrage.

De bonden wijzen voor het oplopende tekort onder meer naar de vele statuten - zoals flexijobs - waarbij geen sociale zekerheidsbijdragen worden betaald. "Dat ondergraaft de inkomsten van de sociale zekerheid", vinden ze. Ze pleiten voor meer volwaardige jobs, met meer sociale bijdragen als gevolg. In het zelfde bedje ziek zijn volgens hen ook de vele loonvoordelen die werkgevers aanbieden onder de vorm van cafetariaplannen, wat ook leidt tot minder bijdragen.

ACV, ABVV en ACLVB willen dat iedereen bijdraagt aan de sociale zekerheid. Nu gebeurt dat alleen op basis van de inkomsten uit arbeid. Ook de inkomens uit kapitaal moeten mee de sociale zekerheid financieren, argumenteren ze. De regering moet bovendien meer investeren in een strijd tegen loon- en bijdragefraude.