Het AZ Sint-Elisabeth in Zottegem heeft als eerste ziekenhuis in België de hoogtechnologische knierobot OMNIbotics aangekocht voor het plaatsen van een totale knieprothese. Een grote aanwinst voor het ziekenhuis én de patiënt, heet het. De knieprothese kan nauwkeuriger geplaatst worden.

Daardoor heeft de patiënt minder klachten na de ingreep en functioneert de knie beter in vergelijking met een “klassiek” geplaatste prothese.

Belang van ligamenten bij plaatsen knieprothese

De resultaten van gewrichtsvervangende ingrepen zijn zeer goed. De grote meerderheid van de patiënten ervaart na de ingreep een grote verbetering wat pijn en kniefunctie betreft, luidt het.

Toch blijkt uit internationaal onderzoek dat 19% van de patiënten na een totale knieprothese niet helemaal tevreden is. De drie voornaamste klachten zijn stijfheid, instabiliteit en pijn. En telkens hebben de klachten te maken met de ligamenten. Stijfheid wordt veroorzaakt doordat de ligamenten te strak opgespannen zijn en de patiënt de knie onvoldoende kan plooien of strekken. Instabiliteit zorgt voor een onzeker gevoel, bijvoorbeeld bij het nemen van de trap. Ook hier is de oorzaak te vinden in het niet goed functioneren van de ligamenten rond de knie, wat ook tot pijn kan leiden. Rekening houden met de ligamenten tijdens het plaatsen van een knieprothese is dus van cruciaal belang.

“Ligamenten zijn uniek”, legt dr. Kristof Declercq uit. “Doordat ze verschillen van individu tot individu, is het niet eenvoudig om de juiste balans te vinden over het hele bewegingsbereik van de knie. De OMNIbotics-knierobot die het AZ Sint-Elisabeth heeft aangekocht, is het enige toestel dat de individuele ligamenten van een patiënt live in kaart kan brengen zonder extra medische beeldvorming (MRI, CT …).

De robot voorspelt de spanning op de gewrichtsbanden voordat de beenderige zaagsnedes worden uitgevoerd. Daardoor kan de chirurg tijdens de ingreep de zaagsnedes zó plannen dat de gewenste balans wordt bereikt over de gehele bewegingsvrijheid van de knie. De femorale zaagcouperobot wordt uiterst nauwkeurig gepositioneerd, rekening houdend met het operatieplan.

Betere patiëntentevredenheid

De start van de ontwikkeling van de OMNIbotics-robot gaat al terug tot 2008, waar de femorale zaagcouperobot met behulp van navigatie reeds voor het eerst werd gebruikt. Maar het is pas in 2017 met de introductie van de digitale ligamentenspanner, die tijdens de operatie in het kniegewricht wordt geplaatst, dat de OMNIbotics-technologie de grote “gamechanger” werd.

Uit talrijke klinische data die de voorbije jaren werden verzameld en gepubliceerd in internationale vakliteratuur blijkt dat de tevredenheid van de patiënten na een ingreep met de OMNIbotics-robot aanzienlijk beter is in vergelijking met patiënten die een knieprothese gekregen hebben op de “klassieke” manier.

Dankzij de robot wordt er bij het plaatsen van een knieprothese rekening gehouden met de individuele ligamentaire balans én met de as van het been. Hierdoor wordt er ook veel minder schade berokkend aan de omliggende weefsels. Dat zorgt ervoor dat er minder complicaties optreden, waardoor de patiënt sneller herstelt, sneller naar huis kan en minder klachten overhoudt na de ingreep. Bovendien is de knie stabieler en heeft de patiënt minder pijn en last van stijfheid.

Dr. Kristof Declerq, orthopedisch chirurg, heup- en kniechirurgie
"Vorig jaar hebben we de robot een tijd lang gebruikt in een testfase. Dit is zeer vlot verlopen.”

Dr. Wouter De Naeyer, orthopedisch chirurg, knie-, enkel- en voetchirurgie
“De robot moet beschouwd worden als een hyperprecieze assistent van de chirurg, waardoor deze de knieprothese nauwkeuriger kan plaatsen en elke patiënt echt op maat kan opereren.”

Dr. Manuel Valcke, hoofdarts
“Wij zijn ervan overtuigd dat we met deze techniek de beste kwaliteit kunnen aanbieden aan onze patiënten."

Bekijk hier een filmpje van hoe de robot werkt