In een voorbeschouwing op de VBS-studiedag over radioprotectie morgen licht dr. Bart Dehaes alvast een tipje van de sluier over recente cijfers van het FANC. De gemiddelde stralingsbelasting van de Belg daalt, maar niet het aantal onderzoeken. Daar valt een opmerkelijk geografisch verschil op.

In samenwerking met het Federaal Agentschap Nucleaire Controle (FANC) organiseert het VBS elk jaar een studiedag rond radioprotectie. Dat om de bewustwording van artsen aan te zwengelen omtrent de stralingsbelasting van de patiënt. Morgen is het weer zover.

Bart Dehaes stelt op basis van de meest recente cijfers van het FANC vast dat de gemiddelde stralingsbelasting van de Belg naar beneden gaat. Waaraan ligt dat? “Belangrijkste reden volgens mij is dat de toestellen sowieso minder ioniserende straling produceren. Daarnaast speelt de bewustwording zeker mee, maar die valt moeilijk te meten.”

Geografisch verschil

“Het aantal radiografische onderzoeken zelf zie je wel nog niet dalen”, analyseert dr. Dehaes. “De sensibiliseringsacties concentreren zich nu vooral op de lagerugproblematiek, de CT van de lumbale wervelzuil. De laatst gekende cijfers van 2018 tonen nog een lichte toename daar. Met wel een opvallend geografisch verschil: in Vlaanderen daalt het CT-gebruik, in Wallonië neemt het nog verder toe voor de lumbale wervelzuil. Voor de NMR stellen we net het omgekeerde vast.”

Het is voorlopig gissen naar de juiste oorzaak van dat verschil. Enkele jaren geleden werd  een aantal niet-erkende MRI-toestellen gesloten, dat wel. “Heeft dat ermee te maken, dat men in Wallonië minder capaciteit heeft en teruggrjpt naar meer CT-onderzoeken? We weten het niet”, blijft dokter Dehaes voorzichtig. “We stellen alleen vast dat er een significante afname is van de stijging, maar nog geen absolute daling van de CT-onderzoeken over alle regio’s heen.”

Radio- vs. immuuntherapie

Wordt er nog te weinig geld gestopt in radiotherapie in vergelijking met immuuntherapie? Dat althans beweerden de verenigingen BRAVO en BeSTRO begin deze maand (1). Niet dat ze de werking van immuuntherapie in vraag wilden stellen, maar ze vestigden wel de aandacht op de discrepantie in terugbetaling met SBRT (stereotactische radiotherapie). Is radiotherapie minder ‘sexy’ bij onze politici?

“Als we vergelijken met de ons omringende landen, zou er eigenlijk meer radiotherapie moeten worden aangewend bij ons”, weet ook Bart Dehaes. “Opnieuw is de precieze reden voor dat mindere gebruik mij onduidelijk. Het ligt zeker niet aan een capaciteitsprobleem. We zullen wel de nomenclatuur radiotherapie moeten aanpassen. Op dit moment worden de allernieuwste technieken bijzonder slecht of niet vergoed.”

De radiotherapeuten werkten al lang een voorstel uit om de nomenclatuur aan te passen, maar de tijden zijn ongunstig: er is momenteel geen geld voor. Tenzij je om budgetneutraal te blijven, voor die aanpassing het geld binnen je eigen discipline haalt, wat bijzonder moeilijk is voor de radiotherapie.

“Dat er meer geld circuleert voor immuuntherapie, heeft er zeker ook mee te maken dat dat geld uit het geneesmiddelenbudget komt en de pot voor radiotherapie in het medisch budget zit”, besluit dr. Dehaes.

(1) BeSTRO (Belgian Society for Radiotherapy & Oncology) en BRAVO (Belgian Radiation Oncology Awareness and Visibility Organization).

VBS studiedag radioprotectie Koninklijke Bibliotheek van België 21/9. Meer info: zie onze agenda.

> Lees ook: graag-gepaste-financiering-radiotherapie-in-strijd-tegen-kanker-bravo-en-bestro