Mantelzorgers nemen 80 procent van de zorgarbeid in Europa op zich. Maar in België is hun situatie even precair als in andere landen. Zo zegt een op de drie het financieel moeilijk te hebben door de onbetaalde zorgarbeid die ze opnemen. Dat blijkt uit een Europese studie die donderdag werd voorgesteld.

Mantelzorg is de informele zorg die gezins- of familieleden en kennissen opnemen voor personen in hun omgeving die kampen met een "bovennormale" zorgbehoefte: mensen met een beperking, zorgbehoevende senioren, chronisch zieken en mensen die kampen met psychische problemen of een verslaving. Mantelzorgers nemen op die manier 80 pct van alle zorgarbeid in Europa op zich.

COFACE, de Europese koepelorganisatie van gezinsverenigingen, stelde donderdag in het Europees Parlement zijn rapport "Who cares? Study on the challenges and needs of family carers in Europe" voor. De voorbije maanden namen 1.160 mantelzorgers uit 17 Europese landen deel aan het onderzoek. Meer dan een vijfde van hen kwam uit België.

"Omdat mantelzorgers bijna nergens officieel geregistreerd worden, blijven hun inspanningen, noden en behoeften al jarenlang onder de radar", zegt Dieter Stynen van de Gezinsbond. "Dankzij de onderzoeksgegevens van COFACE kunnen we nu een duidelijke profielfoto opmaken van de Europese en Belgische mantelzorger." 

Zo is 85 pct van de Europese mantelzorgers een vrouw, veelal tussen 35 en 64 jaar oud. Na de pensioenleeftijd stijgt het aantal mannen aanzienlijk: in België is 50 pct van de mantelzorgers boven de 64 jaar een man. De mantelzorgers verzorgen vooral volwassenen (29 pct) en kinderen met een beperking (20 pct) en ouderen met een ondersteuningsbehoefte (22 pct). Het gaat vooral om de eigen kinderen of ouders of een partner.

Een op de drie mantelzorgers levert zeer intensieve zorgarbeid, van meer dan 56 uur per week. In België is 46 pct economisch niet actief. Meer dan 70 pct krijgt daar op geen enkele manier een vergoeding voor. In België gaat het om meer dan 60 pct. En bijna twee derde van de mantelzorgers bouwt op geen enkele manier sociale rechten, zoals pensioenrechten, op.

De Gezinsbond pleit voor meer erkenning, ondersteuning en begeleiding op alle beleidsniveaus. "We pleiten ook voor voldoende aanbod van laagdrempelige, bereikbare buurt- en thuisdiensten. Verder zijn de toekenning van financiële ondersteuning en sociale rechten erg belangrijk", aldus Stynen.