Vorige week kwam het bericht dat Mechelen vanaf 1 december een huisartsenwachtpost opent. Een collega reageerde verbolgen op de site van Medi-Sfeer dat ‘slechts een zeer, zeer nipte meerderheid vragende partij was’. We vroegen wachtcoördinator Stijn Festraets om een reactie.

“Onze leden hebben het wachtpostproject goedgekeurd met 60% van de stemmen voor, en 40% tegen”, zegt dr. Festraets. De raad van bestuur had er wel oog voor: een duidelijke meerderheid stapte in, maar een duidelijke minderheid wou er niet van weten. Wat gedaan?

De tegenstanders werden gehoord. “Aan een aantal argumenten kan je niets doen”, aldus de wachtpostcoördinator. “Bijvoorbeeld: ik slaap liever in mijn bed. Maar andere argumenten laten ruimte voor weerwerk: een aantal mensen hadden tegengestemd omdat ze vrezen dat de overheid op termijn de hele financiering door de kringen zal laten dragen. Daarvoor hadden we een oplossing. We hebben niet geïnvesteerd in een gebouw, maar een ruimte gehuurd, die ook al voor andere doeleinden wordt gebruikt. Als de overheid de geldkraan dichtdraait, sluiten we de wachtpost en nemen we opnieuw de wachtdienst op vanuit de eigen praktijk.”

Ook na de stemming bleef de raad van bestuur openstaan voor overleg, zodat bezwaren in de mate van het mogelijke konden worden opgevangen. “We waren er eigenlijk wel gerust in, omdat we weten dat een groot percentage van de tegenstanders bijdraait zodra ze eens echt op de wachtpost gewerkt hebben. En we leggen er ons bij neer dat er een kleine minderheid refractaire tegenstanders bestaat.”

Argumentatie en toegevingen

Het bestuur had trouwens nog een enkele argumenten achter de hand om de wachtpost te verdedigen. Als de kring zelf niet het initiatief nam om een wachtpost op te richten, zou de overheid het over enkele jaren misschien opleggen. En dan zou het maar de vraag zijn in hoeverre de artsen nog zelf zouden kunnen beslissen over de precieze organisatie van het werk. De voortrekkers wezen er hun terughoudende collega’s op dat de regio langzaamaan achterop begint te hinken: “Mechelen is de enige centrumstad die nog geen wachtpost heeft, naast Kortrijk.” Plus de klassieke argumenten rond het aantrekken van voldoende jonge krachten en het bewaken van de veiligheid tijdens de wachtdienst.

In Mechelen neemt men de wachtdienst momenteel op vanuit de eigen praktijk, in twee sectoren, telkens met een zittende en een rijdende arts. “Met het systeem van de wachtpost wordt het een stuk gemakkelijker om een wacht te wisselen”, aldus Stijn Festraets. “En kortere shiften zijn minder vermoeiend.” Toch heeft de kring nog in een toemaatje voorzien voor artsen ouder dan 60 jaar: “Er is vanuit het bestuur een reglement aanvaard dat hen toelaat vrijgesteld te worden van nachtwachten. En als onze wachtpost eenmaal goed draait, kunnen we overwegen om het overlaten van wachtdiensten mogelijk te maken. Tot nog toe geldt het principe dat iedereen evenveel wachtdiensten opneemt, uit solidariteit.”

Voor- en nadelen afwegen

Zoals dat ook wel elders gebeurt, werpen sommige Mechelse artsen tegen dat de wachtpost een aantrekkingspool wordt voor patiënten die geen zin hebben om tijdens de gewone werkuren hun reguliere huisarts te raadplegen. “Er is veel oneigenlijk gebruik van de spoeddienst, en er zal inderdaad oneigenlijk gebruik van de wachtposten bestaan ook. We moeten ervoor uitkijken dat we geen verschuiving krijgen van de ene voorziening naar de andere. Onze huisartsen hebben hier een educatieve functie te vervullen ten opzichte van de patiënt. We zullen onder collega’s afspraken maken over een reeks zorgvragen waarbij we de mensen erop zullen wijzen dat ze best bij hun reguliere huisarts terechtkunnen.” En op termijn opent zich het perspectief van de 1733-triage.

“Ik weet ook wel dat de wachtdienst vanuit de wachtpost niet alleen voordelen heeft”, concludeert dr. Festraets. “Als ik de wachtdienst opneem vanuit mijn praktijk, kan ik die zondag mijn kinderen gemakkelijk met de auto naar hun recreatieve activiteiten brengen. Vanuit de wachtpost gaat dat niet. Maar je moet de voor- en de nadelen tegen elkaar kunnen afwegen.” En hij geeft aan dat hij de protesterende collega van onze site opnieuw zal benaderen, om te kijken wat het bestuur voor hem kan doen.