In Zorgwijzer, het magazine van Zorgnet-Icuro, komt dit keer hoofdarts dr. Olivier Costa van AZ Sint-Maria in Halle aan het woord. Hij is klinisch bioloog van opleiding en heeft ook een doctoraat in de medische wetenschappen. Gaandeweg verschoof zijn interesse naar de organisatie van de gezondheidszorg.
Dokter Costa stond mee aan de wieg van de Nationale Assistentenvereniging en was zes jaar lid van de medische raad als assistent. Hij volgde ook managementopleidingen. In november 2019 startte hij als stafmedewerker van de hoofdarts in UZ Brussel om vervolgens in 2024 hoofdarts te worden van AZ Sint-Maria Halle. Daar is hij nu een jaar aan de slag. Enkele bedenkingen over een functie waarvan hij vindt dat flexibiliteit cruciaal is.
- “Een grote uitdaging is dat kleinere ziekenhuizen vaak lang informeel konden werken, met korte communicatielijnen. Dat is een voordeel zolang het lukt, maar de zorg wordt complexer. Zelfs in kleine teams specialiseren artsen zich almaar verder, waardoor systemen nodig zijn om de zorg beter te stroomlijnen en te coördineren.”
- “Niet elke arts wil zich super-specialiseren. Sommigen bieden liever een breed scala aan zorg. Ons ziekenhuis biedt die mogelijkheid, zolang de kwaliteit en het volume per specialisatie voldoende hoog blijven. Bovendien zijn de interne communicatielijnen kort, wat samenwerking tussen disciplines vergemakkelijkt.”
- “Leiderschap gaat niet zozeer over regels opleggen, maar vooral over goed voorbeeldgedrag en een open cultuur waarin samenwerking centraal staat. Een goede relatie met artsen en verpleegkundigen is cruciaal. We nemen beslissingen zoveel mogelijk gezamenlijk.”
- “Wat ik als hoofdarts het meest uitdagend vind? Prioriteiten stellen. Er komen voortdurend zaken op me af en ik moet kiezen waar ik mijn aandacht op richt.”
Ziekenhuisfinancidering, personeelstekort
- “De huidige discussies over ziekenhuisfinanciering en de rol van artsen in het ziekenhuis zijn belangrijk. Als de hervormingen de administratieve last en ‘micro-financiële discussies’ verminderen en ons meer tijd geven voor patiëntenzorg, dan juich ik die alleen maar toe. Hervormingen zullen logisch en doordacht moeten gebeuren.”
- “Ondertussen blijven we geconfronteerd met uitdagingen zoals het personeelstekort. We moeten dat probleem erkennen, maar ook niet te veel dramatiseren, want anders versterken we het fenomeen alleen maar.”
- “Dat veranderingen nodig zijn, staat buiten kijf. Sommige collega’s anticiperen en denken na over hoe ze zich anders kunnen organiseren, terwijl anderen proberen om nog zoveel mogelijk voordeel te halen uit de bestaande systemen. Dat creëert soms spanningen.”
- “Als een nieuwe maatregel binnen een maand ingaat, maar ziekenhuizen niet de tijd krijgen om zich daarop voor te bereiden, dan brengt dat chaos met zich mee. We moeten een evenwicht vinden tussen snelheid en een doordachte uitvoering.”
- “Innovaties zijn nutteloos als de fundamenten van een ziekenhuis niet op orde zijn.”
Governance, ziekenhuisorganisatie
- “Twee leden van de medische raad wonen de raad van bestuur bij. Dat zorgt ervoor dat artsen een stem hebben in belangrijke beslissingen, al is het nog geen volwaardige co-governance structuur. Veel zal afhangen van hoe de financiële relaties zich ontwikkelen, want co-governance en financiën zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Daarnaast hechten we veel belang aan een open relatie met de medische raad. Governance begint bij transparantie.”
- “Er wordt gesproken over de transformatie van kleinere ziekenhuizen naar dagziekenhuizen, maar als we kijken naar onze acute activiteit, zien we dat er hier een duidelijke nood is aan acute zorg. Onze spoeddienst en pathologie tonen dat overduidelijk aan. De wil is aanwezig om kwalitatieve zorg op een efficiënte manier te blijven bieden, in de geest van Value Based Healthcare, wat recent nog op de agenda is gezet door de Belgische Vereniging van Ziekenhuisdirecteurs.”
