Een nieuwe ontdekking van een team van internationale onderzoekers, gebaseerd op onderzoek van kankeronderzoekers Peter Carmeliet (foto) en Rakesh Jain, stopt het ziekteverloop van agressieve hersenkanker bij kinderen. De groei van bepaalde tumoren kon worden onderdrukt door een nieuw ontwikkeld antilichaam.

Dat heeft het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) bekendgemaakt. De studie is vorige week verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift Clinical Cancer Research.

De agressieve hersenkanker die het onderzoeksteam bestudeerde, was terminale medulloblastoom. Het is een zeldzame soort hersentumor, waarvan de meeste gevallen worden vastgesteld bij patiënten onder de 19 jaar. Hoewel de ziekte slechts twee op de 100.000 mensen treft, blijft het de meest voorkomende hersenkanker bij kinderen. Tot hiertoe zijn er geen gespecialiseerde therapieën voor medulloblastoom beschikbaar en worden patiënten met traditionele behandelingen geholpen, zoals chemotherapie, radiotherapie en chirurgie. Dat brengt echter vaak schadelijke neveneffecten met zich mee.

Dankzij een nieuw monoklonaal antilichaam (een gemodificeerd eiwit dat ontwikkeld is om immunologische processen te beïnvloeden), dat de naam TB-403 kreeg, worden er nu voor het eerst stappen gezet richting een nieuwe behandeling. De ontdekking van het antilichaam is het resultaat van onderzoek van de teams van Peter Carmeliet (VIB-KU Leuven) en Rakesh Jain, directeur van het E.L. Steele Laboratories for Tumor Biology aan Harvard University.

De focus van het onderzoek van Peter Carmeliet en Rakesh Jain lag op een specifieke vasculaire groeifactor, de zogenaamde Placental Growth Factor (PLGF), een molecule die de groei van bloedvaten reguleert. De wetenschappers onderzochten het therapeutisch potentieel als ze PLGF blokkeerden in preklinische modellen van medulloblastoom.

Tijdens de studie kregen patiënten steeds grotere dosissen van TB-403 toegediend, waardoor het molecule PLGF geblokkeerd werd. Hoewel de tumoren in de patiënten niet verkleinden, werd bij 7 van de 11 patiënten een stabilisatie van de tumorgroei vastgesteld, waardoor de ziekte tot stilstand kwam. Bij vier patiënten duurde deze onderbreking van het ziekteverloop tot na de grens van 100 dagen. Bovendien werd de behandeling thuis toegediend, wat de levenskwaliteit voor de patiënten verbeterde.

"Naast de nieuwe biologische inzichten waren de experimentele resultaten vooral boeiend omdat het blokkeren van PLGF, in tegenstelling tot andere kanker-gerelateerde zorgpaden, veilig was bij mensen. Dit is dus een bijzonder veelbelovende strategie voor de pediatrische populatie", zegt Rakesh Jain. "We zijn erg blij met de eerste vertaling van deze concepten naar een klinische studie."

Vermits de huidige studie niet was opgezet om de klinische werkzaamheid van de behandeling aan te tonen, is nog extra onderzoek nodig.