Minister Frank Vandenbroucke (Vooruit) wil de zorgachterstand die ontstond door de coronapandemie wegwerken aan de hand van vijf pijlers. Artsen vormen daar één pijler van. Zowel zorgverstrekkers als patiënten zijn bekommerd om de aanhoudende zorgachterstand die ontstond door de coronapandemie.

De Vlaamse Raad voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (VRWVG) formuleerde onlangs een advies met tien aanbevelingen om de achterstand snel en gestructureerd weg te werken en drong aan op grondig interfederaal overleg om het probleem aan te pakken. N-VA-kamerlid Kathleen Depoorter wilde van minister Vandenbroucke te weten komen of hij heil ziet in de voorstellen van de VRWVG. “Het advies is absoluut interessant en inspirerend, maar wel zeer uitdrukkelijk gericht op de Vlaamse overheid”, aldus de minister die prompt vijf eigen krachtlijnen meegaf om de achterstand weg te werken.

1 - Opvolgen gezondheidsdata in real time

Een eerste pijler waarvan volgens Vandenbroucke dringend werk moet worden gemaakt, is de opvolging van gezondheidsgegevens in realtime. Enkel wanneer deze gegevens beschikbaar zijn, ontstaat een actueel en gedetailleerd overzicht van de opgebouwde zorgachterstand. De pandemie zorgde hier deels voor een trendbreuk. De eenheid Audit Ziekenhuizen maakt nu immers regelmatig ramingen aan de hand van onder meer gegevens van Sciensano.

Bij het bekijken van de cijfers over de zorgachterstand, wil de minister een nuance aanbrengen: “Niet alle weggevallen verstrekkingen moeten per se worden ingehaald.” Hij verwijst daarbij onder meer naar botbreuken die minder voorkwamen tijdens de coronacrisis omdat de mobiliteit sterk verminderde. Door de oversterfte de afgelopen twee jaar, valt ook een deel van de zorg weg. Ten slotte wijst Frank Vandenbroucke erop dat verstrekkingen die in het verleden te vaak gebeurden, dus overconsumptie, niet moeten worden ingehaald.

2 - Verpleegkundigen

De overbelasting van verpleegkundigen is een tweede pijler die moet worden aangepakt. Arbeidsvoorwaarden en remuneratie moeten verbeteren. Vandenbroucke kondigt aan hiervoor 100 miljoen euro veil te hebben. Hoe hij die wil spenderen, liet hij voor de kamercommissie Volksgezondheid in het ongewisse.

Maar niet enkel via geld moet men de overbelasting van verpleegkundigen aanpakken, ook de inzet van moderne technologie kan volgens Vandenbroucke soelaas bieden.

3 - Artsen

De artsen vormen de derde pijler waarmee Vandenbroucke de zorgachterstand wil aanpakken. “We moeten niet alleen nadenken over de organisatie van de financiering van de ziekenhuisnomenclatuur en de ondersteuning van artsen. Ook hier kunnen technologische ontwikkelingen helpen. Telegeneeskunde, teleconsultaties en tele-overleg die de verplaatsingstijd verminderen, hebben reeds ingang gevonden en zijn nuttig om achterstand in consultaties, opvolgconsultaties en multidisciplinair patiëntoverleg sneller weg te werken. Telemonitoring gebeurt in andere landen al veel langer thuis. Ik denk dan aan bijvoorbeeld een polysomnografie, een 24 uurs-EEG of telemonitoring ter vervanging van observatieopnames.”

Bijzondere aandacht besteedde Vandenbroucke in zijn antwoord aan intensivisten, spoedartsen, pneumologen, geriaters en arts-assistenten. De minister geeft aan voor hen al acties te ondernemen. “Maar u zult mij niet horen zeggen dat we ons einddoel al hebben bereikt.”

4 - Overconsumptie

Als vierde pijler pleit Vandenbroucke voor het beheersen van de aangeboden verstrekkingen via een strikte indicatie en prioriteitstelling. Wetenschappelijk onderbouwde prioriteitscriteria op nationaal niveau zijn aangewezen om hoofdartsen en diensthoofden bij te staan in het bewaken van de inhaalbeweging.

“Het Riziv moet de gelegenheid te baat nemen om initiatieven te ontwikkelen tegen overconsumptie.” De hervorming van de ziekenhuisfinanciering is hierbij een hulpmiddel omdat het “de nefaste spiraal moet tegengaan van druk op artsen om altijd maar meer te prestaren, ook qua technisch-diagnostische prestaties”.

5 – Informatie patiënt

Een laatste pijler is het verstrekken van goede informatie aan de patiënt. Die moet duidelijk weten wat hij kan verwachten en binnen welk tijdsbestek, maar ook wat hij niet mag verwachten. Websites als Gezondheid & Wetenschap kunnen de patiënt duidelijk maken wat de gezondheidszorg voor hem kan doen en wat een medische meerwaarde heeft.

> "Verpleegkundigentekort in België is overdreven" (dr. Gilbert Bejjani)

> Hoe bereiden we ons voor op volgende pandemie? (Zorgnet-Icuro)