Uit een studie van de Spoedgevallendienst UZ Gent blijkt dat een kwart van alle geregistreerde fietsongevallen in 2018 gebeurde op Gentse tramsporen, meestal in de herfst bij regenweer. Ze  troffen vaker vrouwen tussen de 20 en 30 jaar. Naar schatting 500 slachtoffers kwamen na hun valpartij terecht op een van de Gentse spoedgevallendiensten. 

‘Dringend tijd om de infrastructuur te verbeteren en jongvolwassenen te sensibiliseren,’ zegt spoedarts dr. Cathelijne Lyphout.

In de studie werden 149 geregistreerde ongevallen onderzocht, dat is beduidend meer dan in andere steden met tramsporen. Maar vermoedelijk is het slechts het topje van de ijsberg. Naar schatting dienden 480 slachtoffers zich in 2018 aan op een van de Gentse Spoedgevallendiensten. Bovendien gaan niet alle slachtoffers naar het ziekenhuis. Slechts 5,5 procent deed aangifte bij de politie.

Persoonlijke en economische impact

Dr. Lyphout ziet twee belangrijke oorzaken: ‘Slachtoffers bleven met hun fietswiel steken in de tramspoor (52,3 procent van de ongevallen) of vielen of slipten bij het kruisen van de tramspoor (42,4 procent van de ongevallen). Dat leidde snel tot ernstige valpartijen met een spoedopname tot gevolg.’

Urgentiearts Philippe Leune vult aan: ‘Bij 28 procent van de slachtoffers zagen we een of meerdere breuken. 26 procent had een wonde die gehecht moest worden, 53 procent kneuzingen en 33 procent schaafwonden. In onze studie zagen we gelukkig geen zwaargewonde of overleden patiënten. Maar de persoonlijke en economische impact voor de slachtoffers, bijvoorbeeld op vlak van werkongeschiktheid, is vaak groot.’  

Veel ongevallen in vergelijking met andere steden

Aantal ongevallen gedurende een jaar:

• Amsterdam (860.000 inwoners): 10 
• Sheffield (580.000 inw.): 27 
• Toronto (2,9 miljoen inw.): 58
• Edinburgh (520.000 inw.): 141 
• Gent (260.000 inw.): 149

Concrete aanbevelingen

De spoedartsen hebben twee aanbevelingen klaar om fietsongevallen op tramsporen te voorkomen:

• De weginfrastructuur wijzigen zodat fietsers en tramsporen van elkaar gescheiden zijn en er voldoende ruimte is voor fietsers om naast de sporen te fietsen, te draaien of af te slaan.
• Fietsers – met de focus op jongvolwassenen en bij voorkeur bij de start van het academiejaar –  aanleren hoe je tramsporen zo veilig mogelijk kruist (zo loodrecht mogelijk over de sporen rijden) en extra voorzichtig zijn bij regenweer. 
  
  

Op zes plaatsen in Gent waren er beduidend meer ongevallen op tramsporen:

Sint-Veerleplein (10,1 %)
Korenmarkt (10,1 %)
Vlaanderenstraat (4 %)
Belfort (2,7 %)
Koophandelsplein (2,7 %)
Lippensplein (2,7 %)

‘De fietsersbond, met dr. Winfried Huba, was betrokken bij het onderzoek. In een volgende fase willen we aan de slag gaan met de resultaten,’ bevestigt dr. Lyphout. ‘Elke fietser in Gent herkent het gevaar van de tramsporen. Er zijn wel degelijk oplossingen mogelijk om de gevaarlijke punten in de stad zoveel mogelijk weg te werken.’