Omdat de kost van NIPT hoog is en omdat het Riziv nu geen terugbetaling voorziet, beslisten de Belgische centra voor menselijke erfelijkheid samen om de kost van de test in hun labs te verminderen van 460 naar 390 euro. Eerder ontspon zich hierover onder meer een debat in De Specialist.
De Niet-Invasieve Prenatale Test (NIPT) onderzoekt tijdens de zwangerschap met behulp van genetische spitstechnologie het risico op trisomie 21 of Down syndroom bij het ongeboren kind. Deze relatief nieuwe methode wordt uitgevoerd op een bloedstaal, afgenomen bij de moeder. NIPT is een uitzonderlijk gevoelige test met een detectiegraad van meer dan 99% (in minder dan 1% van de gevallen een vals positief resultaat). De NIPT scoort dan ook veel beter dan de huidige screeningsmethode, de gecombineerde eerste trimester screening (cFTS) of combinatietest, die een terugbetaling geniet. Een afwijkend resultaat van zowel NIPT als cFTS moet bevestigd worden door een invasieve test: een vruchtwaterpunctie of vlokkentest. Wegens het enorme belang voor de gezondheidszorg (betere detectie van Down syndroom én vermindering van geïnduceerde miskraam) vinden de genetische centra het essentieel dat NIPT aan een zo groot mogelijk aantal zwangere vrouwen aangeboden kan worden. Het KCE en de Hoge Gezondheidsraad: ondersteunen dit standpunt in twee afzonderlijke rapporten.
De acht Belgische centra voor menselijke erfelijkheid hebben in ijltempo de nodige inspanningen geleverd om de NIPT in hun eigen labs aan te bieden en te accrediteren bij de Belgische Accreditatieinstelling Belac. Dat zorgt ervoor dat de analyses met de grootst mogelijke aandacht voor kwaliteit worden uitgevoerd. Dus is NIPT – onder strikte kwaliteitsvoorwaarden – beschikbaar voor de Belgische gezondheidszorg.
De hoge kostprijs van de NIPT (momenteel 460 euro en niet terugbetaald) is zeker een obstakel voor implementatie als screeningsmethode voor alle zwangere vrouwen. Recent hebben de genetische centra concrete criteria tot terugbetaling van de test voorgesteld aan het Riziv. Het is echter onduidelijk wanneer terugbetaling beschikbaar zal zijn. Om de NIPT op dit moment al aan een zo groot mogelijke populatie zwangere vrouwen te kunnen aanbieden, engageerden de centra zich om de prijs van deze test unaniem te verlagen tot 390 euro sinds 1 mei 2015. De genetische centra zijn ervan overtuigd dat deze prijsdaling de test toegankelijker kan maken, met een duidelijk signaal om op korte termijn terugbetaling te voorzien.