De gecommentarieerde Code wordt wellicht binnenkort voorgesteld op een symposium voor pers en publiek. Volgens prof. Rombouts is ze progressief en gaat ze in tegen een zekere 'medische omerta'. We vroegen tekst en uitleg.

De Code is de vrucht van lang werk", zegt Prof. Jean-Jacques Rombouts, Franstalig ondervoorzitter van de Nationale Raad van de Orde. "Ze zal nu de basis vormen om ethiek te doceren aan toekomstige artsen en voor disciplinaire maatregelen. Ethiek die helaas wat verdund dreigt te verdwijnen in andere vakken."
De commentaren kwamen vooral tot stand via het Bureau van de Nationale Raad (*). Het team gebruikte de uitgebreide voorbereidende werkzaamheden rond de ontwikkeling van de nieuwe Code zelf, die in mei 2018 is gepubliceerd. "Het zou jammer zijn geweest voor de medische wereld, advocaten en het grote publiek als al deze analyses en het bibliografisch onderzoek verloren waren gegaan."

Progressief
De becommentarieerde versie is ook een update. "Er is voor gezorgd dat de meest recente wetten, zoals de kwaliteitswet die pas in 2021 van kracht wordt, zijn opgenomen. "Het resultaat werd vervolgens voorgelegd aan de Nationale Raad aan de provinciale raden en aan de hoogleraren ethiek met daarbij ook die hoogleraren benoemd op voorstel van de universiteiten," vervolgt hij. "In totaal 400-500 mensen."
En dat zonder tandengeknars? "Soms ontstonden er spanningen tussen bijvoorbeeld oud en nieuw. Het Bureau zal in deze oefening nogal progressief zijn geweest. Er is uitgebreid rekening gehouden met de wet patiëntenrechten van 2002. Een breuk is dat in die zin dat we afstappen van de paternalismelogica en de bescherming van artsen, om te evolueren naar een partnerschap met de patiënt."

Tegen 'medische omerta'
Er is ook iets nieuws, met artikel 9, over de manier waarop incidenten en mogelijke fouten moeten worden gemanaged. We kiezen voor een innovatieve benadering van veiligheid en om deze situaties te vermijden. In artikel 10 worden vrij precieze richtlijnen gegeven voor autoprescriptie."
"Artikel 11 illustreert een evolutie in collegialiteit: onrechtmatig gedrag wordt niet meer verborgen, men handelt met discretie maar in het belang van de patiënt. Dit beschermt tegen 'medische omerta'."

"De opmerkingen in artikel 21 slaan op ongepast geneesmiddelengebruik en -misbruik. Denk aan opioïden. We zijn er trouwens nog steeds mee bezig. Het feit dat de becommentarieerde code online zal staan, zal het mogelijk maken om haar gaandeweg te verrijken."

"Artikel 26 is ook vrij nieuw. Het bespreekt de papieren die patiënten vragen om in te vullen, een administratieve oefening die niet erg gewaardeerd wordt, maar het is de plicht van de arts om die vraag na te komen. Sectie 42 staat een behandelend arts toe om, in tegenstelling tot wat eerder werd bepleit, op zijn verzoek een van zijn patiënten te verdedigen in een deskundig advies...."

Symposium
Met de gespecialiseerde uitgever Larcier wordt onderhandeld over de publicatie van de becommentarieerde code, aldus de vicevoorzitter. "Desgevallend zou dat gebeuren rond oktober-november. De publicatie zou in theorie gepaard gaan met een symposium, met een presentatie van het werk aan de pers en het publiek. "
(*) de voorzitter en de plaatsvervangend voorzitter, de heren Dejemeppe en Forrier, de twee vicevoorzitters Deneyer en Rombouts, en de advocaten Anne-Sophie Sturbois en Liesbeth Legiest.