Maggie De Block schetst de algemene contouren voor de hervorming van de ziekenhuisfinanciering. Ze doet dat in tien punten. We lichten er de belangrijkste uit. Aanstaande dinsdag volgen meer details voor het parlement.

Maggie De Block stelde op 24 april haar plan van aanpak voor in verband met de de hervorming van het ziekenhuislandschap en de ziekenhuisfinanciering. Zelf hamert ze erop dat het geen besparingsverhaal wordt.The proof of the pudding is in the eating.

Voor ziekenhuizen worden  netwerken nog belangrijker dan nu al het geval is. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen basis-, referentie en universitaire ziekenhuizen. Daarbij zal bijvoorbeeld dure technologie toegewezen worden aan een netwerk en niet aan een ziekenhuis. Voor de financiering is de vertrekbasis dat de reële kost van de zorg voor de patiënt wordt vergoed maar die zorg moet verantwoord en correct zijn.

Basis voor het plan is het regeerakkoord. Van december 2014 tot februari 2015 overlegde de minister met ziekenhuiskoepels, met alle ziekenfondsen en met de artsenverenigingen vertegenwoordigd in de Riziv-organen. 

Het plan wordt stapsgewijs uitgevoerd. Om het werk beheersbaar te maken, is de hervorming ingedeeld in werkpakketten, bijvoorbeeld het werkpakket “concept netwerken”, werkpakket “definiëring van de drie financieringsclusters” enz.
Daarnaast werkt de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid in zeer nauw overleg met alle betrokkenen en met de deelstaten. Proefprojecten moeten het terrein bottom-up aftasten.

In het nieuwe financieringssysteem komt er een onderscheid tussen:

• Laagvariabele zorg: het betreft ingrepen die “standaard” geworden zijn en waarvoor elk ziekenhuis op vrijwel elk moment dezelfde prijs aanrekent. Er is geen of  weinig variatie tussen patiënten. Er is een vooraf bepaalde prijs per patiëntopname.Voorbeeld: blindedarmoperatie, plaatsen van een heupprothese zonder complicaties.

• Mediumvariabele zorg: het betreft zorg die minder “standaard” is omdat bijvoorbeeld door de toestand van de patiënt complicaties kunnen optreden. Dit zal wellicht de hoofdbrok uitmaken van de ziekenhuiszorg.We behouden de logica van een gesloten nationaal budget dat verdeeld wordt tussen ziekenhuizen in functie van aantal en aard patiënten en hun zorgzwaarte. Voorbeeld: een heupprothese plaatsen bij een patiënt met hartproblemen.

• Hoogvariabele zorg: pathologiegroepen met grote mate van onvoorspelbaarheid. Het betreft zeer gecompliceerde ingrepen die uit meerdere fases en onderdelen bestaan en waarvan je op voorhand heel moeilijk kan zeggen hoe de ingreep zal verlopen. De financiering is meer gebaseerd op reëel verleende (verantwoorde) zorg. Voorbeeld: het verwijderen van een moeilijk gelegen hersentumor. Of: een patiënt met een vrij eenvoudige aandoening die echter hoogvariabel wordt door allerlei aspecten zoals leeftijd, diabetes, cardiologische problemen.

Zorgkwaliteit wordt beloond, pay for performance krijgt een kans en voorbeelden uit het buitenland worden geanalyseerd. Nu al is 1 à 2% van het totale ziekenhuisbudget voor kwaliteit gereserveerd en geleidelijk gaat dat percentage de hoogte in.

Maggie De Block garandeert dat artsen hun zeggenschap behouden over hun volledige honorarium. Hoe dat in de praktijk wordt gebracht, valt af te wachten. De twee gedeelten van het honorarium worden transparant opgesplitst: het professionele deel (medische handeling) en de praktijkkosten (infrastructuur, apparaten,..). Dokters zouden ook gegarandeerd zeggenschap krijgen in de aanwending van de middelen en het medisch beheer van het ziekenhuis. (Vb. keuze van bepaalde zorgprogramma’s, van de specialisatie door het ziekenhuis enz.)

Dit wordt een titanenwerk. En waar De Block bij haar aantreden nog zei dat ze het hoopte af te ronden tegen het einde van haar legislatuur, is ze daar nu al wat voorzichtiger over: ze schat dat het zes tot zeven jaar in beslag zal nemen. De Block: "In Denemarken kostte een gelijkaardige hervorming zowat 20 jaar."