Na de verkiezingen van mei moet er in het Vlaams Parlement een consensus gezocht worden over een nieuwe staatshervorming. De Franstalige partijen kunnen een soortgelijke oefening starten, waarna men in de Senaat met die voorstellen aan de slag kan. "In een ideaal scenario ligt dan een blauwdruk klaar voor een staatshervorming, die vanaf 2024 uitgevoerd kan worden." Dat stelt CD&V maandag in een opiniebijdrage op de website van De Standaard, ondertekend door partijvoorzitter Wouter Beke, Hilde Crevits, Kris Peeters, Luc Van den Brande, Johan Sauwens, Servais Verherstraeten en Yves Leterme.
De partij kijkt voor de werkwijze naar het verleden: de befaamde vijf resoluties die twintig jaar geleden in het Vlaams Parlement werden goedgekeurd. Aan de basis lag de 'Schrikkelnota' van Luc Van den Brande uit 1996 en het werk van de commissie Staatshervorming onder leiding van Johan Sauwens. Ook nu moet in de volgende legislatuur zo'n commissie Staatshervorming worden opgericht, verduidelijkte Hilde Crevits maandag in De Ochtend (Radio 1).
De resoluties vormden voor CD&V de basis van de zesde staatshervorming. "Vlaanderen kreeg sindsdien belangrijke bevoegdheden op het vlak van arbeidsmarktbeleid, ouderenzorg, gezinsbeleid, economisch ondersteuningsbeleid, landbouw, wonen, mobiliteit, verkeersveiligheid en dierenwelzijn. Ook de fiscale autonomie werd aanzienlijk uitgebreid. Anno 2019 zie je dat duidelijk in de begroting. Sinds de zesde staatshervorming is de Vlaamse begroting goed voor 45 miljard euro", luidt het.
Stap voor stap is Vlaanderen door de opeenvolgende staatshervormingen een sterke deelstaat geworden die beschikt over belangrijke budgetten, instrumenten en personeelsleden om een krachtig beleid te voeren, maar voor CD&V zullen verdere stappen moeten volgen. "Vlaanderen zal versterkt worden met nieuwe bevoegdheden. Daar twijfelen wij niet aan. Eén beleidsdomein verdient daarbij voor ons prioriteit: de gezondheidszorg. Vlaanderen heeft van zijn bevoegdheden gebruikgemaakt om de Vlamingen een grotere Vlaamse sociale bescherming te geven. Toch is de bevoegdheidsverdeling niet altijd logisch. We moeten dus nog verdere stappen zetten." Crevits geeft het voorbeeld van het preventiebeleid in de gezondheidszorg. De winsten die de federale regering daardoor boekt door m inder uitgaven in de sociale zekerheid vloeien immers niet terug naar de gemeenschappen, terwijl Vlaanderen die middelen volgens haar goed opnieuw zou kunnen investeren in preventie.
Voor Crevits kan er geen sprake zijn van een herfederalisering van grote bevoegdheden zoals mobiliteit, maar voor bepaalde kleine zaken kan er wel aan herfederalisering gedacht worden. "Het is geen taboe", stelt voorzitter Beke. "Maar de grondrichting moet zijn: een versterking van de deelstaten om België bestuurbaar te houden".
Wat betekent deze stellingname voor de discussie over de lijst met artikelen uit de Grondwet die voor herziening vatbaar worden verklaard in de volgende legislatuur? "Dat ligt niet alleen in handen van CD&V", reageert Beke. "We staan open voor een debat, maar de vraag is wie het eens gaat worden over welke artikelen". Hij voert ook aan dat er een lijst moet komen van Kamer en Senaat, maar ook van de regering. "Heeft de regering in lopende zaken wel de bevoegdheid om dat te kunnen doen? De val van de regering heeft deze discussie bemoeilijkt."
