De olifant van het geweld in de huisartsenpraktijk – bijdrage dr. Sophie Roelandt

Naar aanleiding van een nieuwe, gewelddadige aanval op een huisarts in het Brusselse, kruipt Sophie Roelandt, dochter van de in december 2015 vermoorde huisarts Patrik Roelandt, in haar pen. Als medestichter van PRaag (Patrik Roeland anti-agressie groep) schetst ze beter dan wie ook de motivaties en eisen van haar organisatie. Het woord is aan haar.

“Het Engelse gezegde ‘The Elephant in the Room’ staat voor het negeren van een voor de hand liggend en groot probleem. De veiligheid van huisartsen en andere hulpverleners is zo’n olifant die dringend onze aandacht vereist.

Of zoals wijlen dr. Patrik Roelandt het zou gezegd hebben: hoeveel dode of levensgevaarlijk gewonde hulpverleners moeten er eigenlijk nog vallen vooraleer de medische sector inclusief zijn eigen verenigingen en gezagsdragers hier verantwoordelijkheid eist van de patiënt, de maatschappij en de overheid? Wanneer gaan we eindelijk een 21ste-eeuws pakket van oplossingen en preventiemaatregelen (inclusief wetgeving, technologie en informatisering) uitrollen, in plaats van te blijven schermen met een achterhaald en beschimmeld 19de-eeuws Napoleontisch beroepsgeheim en met de recentere maar evenzeer defecte en ontoereikende privacy- en patiëntenwetgeving?

Na de dood van dr. Patrik Roelandt (01/12/2015) zijn wij – zijn familie en vrienden – wakker geschoten onder de vorm van actiegroep PRaag, om samen met de Ordes, Artsenverenigingen, Domus Medica, en andere sympathisanten deze olifant te onderzoeken en te verwijderen uit de dagelijkse hulpverlening. Omdat geen enkele hulpverlener mag gevraagd worden om zijn of haar leven op te offeren in naam van ondergeschikte wettelijke en professionele verplichtingen. Zie eisenpakket en website voor concrete juridische vragen aan de overheid en aan de Orde der Artsen (+ folder volledig pakket).

PRaag Juridisch Eisenpakket:
  • Opvorderingsrecht politie voor huisartsen, zoals nu ook al voor deurwaarders geldt: aanpassing artikel 44 van de wet op het politie-ambt gevraagd.
  • Artsen moeten databanken kunnen aanleggen en gegevens onderling kunnen uitwisselen van gevaarlijke patiënten: aanpassing artikel 458 van het strafwetboek gevraagd en aanpassing van het gedeeld beroepsgeheim.
  • Vraag aan de minister om circulaire te sturen aan alle politiediensten om met de huisartsenkringen een samenwerkingsprotocol te ondertekenen rond preventieve begeleiding, als wettelijke basis voor opvorderingsrecht.
  • Aanpassing van de privacywet: artikel 594 wetboek van strafvordering aanpassen i.v.m. toegang tot strafregister door Orde der Artsen en Huisartsenkringen.
  • Nationale overheidscampagnes tegen geweld op zorgverleners (‘nultolerantie’ geweld).

Sinds het dramatische overlijden van dr. Patrik Roelandt zijn er al verschillende gelijkaardige criminele aanvallen tegen hulpverleners in het nieuws geweest, namelijk:

  • de steekpartij in een Schaarbeeks psychiatrisch ziekenhuis in januari 2016, waar aanvankelijk vier van de zeven slachtoffers in levensgevaar verkeerden;
  • de overval op een huisdokter in Luik in januari 2016;
  • het recente overlijden van een thuishulp in Heusden-Zolder (juni 2016) na gewelddadig neerknuppelen door een ontsnapte psychiatrische patiënt, waar ook twee andere slachtoffers in kritieke toestand naar het ziekenhuis moesten;
  • een aanval met messteken op een homeopaat in Vorst op 18 augustus.

Bijkomend zijn er al 12 meldingen van geweld tegen artsen geweest op het online meldpunt van de Orde in de laatste paar maanden (dr. Michel De Neyer).

Telkens wordt verontwaardigd gereageerd door de goegemeente, maar we het wordt nu toch eens tijd om ons te vermannen: dit is nu niet meer nieuw en het betreft opvallend veel ‘voorspelbaar gewelddadige’ patiënten met gekende risicofactoren zoals middelenmisbruik, criminaliteit met strafblad, of gehospitaliseerde psychiatrische voorgeschiedenis. PRaag vindt dat deze risicopatiënten beter moeten opgevolgd en gescreend worden, zowel door het medisch korps als door justitie en politie. Dit kan via het eHealth-dossier waar opmerkingen, voorgeschiedenis en eventueel risicoanalyse kunnen toegevoegd worden.

Bijkomend moet er dringend door onze overheden een rechtstreekse preventieve communicatie mogelijk gemaakt worden vanuit justitie en politie (strafblad) naar de Huisartsenkringen en naar de Orde der Geneesheren, binnen een gedeeld en dus gewijzigd beroepsgeheim. In die optiek zal Domus Medica een opleiding tot veiligheidscoördinator organiseren op 24/09/2016 (Odisee Hogeschool – Campus Waas) en overleg met de Politie op 26/11/2016.

Het gaat ons hier niet om het creëren van zwarte lijsten of om het opgeven van de verworven patiëntrechten, maar eerder om het absolute mensenrecht op het leven ook te vrijwaren voor personen die het menselijk leven steevast beschermen en verdedigen. Tenslotte kunnen de overheid en de patiënten zelf ook alleen maar winnen bij een efficiëntere en veiligere hulpverlening in de eerstelijnszorg.”

Dr. Sophie Roelandt, PhD DVM

(Ingezonden 20/08/2016)

U wil op dit artikel reageren ?

Toegang tot alle functionaliteiten is gereserveerd voor professionele zorgverleners.

Indien u een professionele zorgverlener bent, dient u zich aan te melden of u gratis te registreren om volledige toegang te krijgen tot deze inhoud.
Bent u journalist of wenst u ons te informeren, schrijf ons dan op redactie@rmnet.be.