De correctionele rechtbank van Gent veroordeelde het UZ Gent een boete van 264.000 euro, waarvan de helft met uitstel, wegens "een structureel gebrek aan toezicht, controle en opleiding op de afdeling pediatrie inzake het plaatsen van maagsondes." Het UZ Gent kan zich als ziekenhuis niet herkennnen in deze motivatie.

Het UZ Gent is schuldig aan onopzettelijke doding, meent de correctionele rechtbank die zich uitsprak over de geruchtmakende zaak rond het overlijden van een 13-jarig meisje met anorexia. Dat stierf na een verkeerd geplaatste sonde, zie ook ons eerder bericht. Het UZ Gent kreeg de maximale geldboete van 264.000 euro, waarvan de helft met uitstel.

Een verpleegster, een vrouwelijke dokter en het UZ moesten zich voor de rechtbank verantwoorden voor de dood van het meisje, dat stikte omdat een sonde met voeding in de luchtpijp geplaatst werd in plaats van in de slokdarm. De fout werd te laat opgemerkt en het meisje overleed tien dagen later, op 20 mei 2011.

Een college van deskundigen had eerder gesteld dat anorexiapatiënten manipulatief kunnen zijn en weigeren gevoed te worden, maar ze achtten "de piste van het uittrekken en dan opnieuw plaatsen zeer onwaarschijnlijk". Dat de sonde door de zwaartekracht of braken gemigreerd zou zijn naar de luchtwegen, was "hypothetisch mogelijk maar onwaarschijnlijk" volgens de deskundigen.

UZ Gent zwaarste fout, dokter vrijgesproken

De rechtbank oordeelde dat de verpleegster de sonde niet in de maag maar in de linkerlong plaatste. Ze geniet echter van de strafuitsluitende verschoningsgrond, omdat het UZ de zwaarste fout maakte. De dokter werd vrijgesproken omdat er twijfel was over het oorzakelijk verband tussen haar gebrekkige controle en het overlijden.

Alleen het UZ Gent werd dus aansprakelijk gesteld. "Het UZ Gent draagt een verpletterende verantwoordelijkheid. Het meisje vond de dood nadat ze op een onaanvaardbare manier werd behandeld. Het ziekenhuis moet alles in het werk stellen zodat dergelijke feiten zich nooit meer kunnen herhalen", stelde rechtbankvoorzitter Hans De Waele.

Emmelien Werbrouck, de woordvoerster van het ziekenhuis, zegt het dat UZ Gent zich "als ziekenhuis niet kan herkennen is deze uitspraak". Het UZ Gent werd onlangs nog extern doorgelicht met een controle van alle processen (QMentum-doorlichting, n.v.d.r.) en haalde de accreditatie met vlag en wimpel, aldus Werbrouck.

Tegen de achtergrond speelt ook de problematiek van de artsenopleiding die nu wel eens op de helling kan komen te staan als deze uitspraak bevestigd wordt. Het Openbaar Ministerie viel in deze zaak immers ook de opleidng van de specialisten aan.

Wachtdiensten

De rechtbank stelde eveneens vragen bij de organisatie van de wachtdiensten.

De arts was 9 maanden aan het werk als assistent pediatrie in opleiding en was als enige arts fysiek aanwezig op de afdeling. Ze was al 12 uur aan het werk toen de maagsonde geplaatst werd en zou in totaal meer dan 24 uur van dienst zijn. "Er is geen twijfel dat de lange werkuren een impact op het gebrek aan functioneren hebben gehad. Vermoeidheid leidt tot concentratieverlies en ook artsen zijn onderworpen aan de wetten van de natuur."

De onzorgvuldige organisatie van de wachtdienst was volgens de rechtbank "een gebrek aan voorzorg of voorzichtigheid", maar het oorzakelijk verband met de dood van het meisje werd niet bewezen.

Als het UZ beroep aantekent, komt de zaak volgend jaar voor het Gentse hof van beroep.