Extreme sociale isolatie, in Japan ‘hikikomori’ genoemd, zou veel breder zijn dan wat gewoonlijk wordt aangenomen, en komt ook almaar vaker voor bij ons.
Het woord ‘hikikomori’ komt effectief uit het land van de rijzende zon en werd door westerlingen lange tijd beschouwd als een soort agorafobie. Volgens experts zou het veeleer gaan om ochlofobie (angst voor mensenmenigten).
In een artikel dat in februari in World of Psychiatry zal verschijnen, beschrijven experts de sleutelaspecten van die ziekte om de diagnose gemakkelijker te kunnen stellen:
- afzondering in een gesloten ruimte, zoals een woning;
- vermijden van mensen: in de nieuwe definitie wordt niet meer alleen gesproken van angst, maar ook van mensen die sociale interacties vermijden omdat ze daar ongemakkelijk van worden;
- verlatenheid: veel mensen met hikikomori zeggen dat ze tevreden zijn met hun situatie, maar hoe langer het duurt, des te eenzamer ze zich voelen en des te meer ze lijden;
- een diagnose van hikikomori mag niet meer worden uitgesloten als de patiënt nog een andere psychiatrische aandoening vertoont. Integendeel, de experts zijn de mening toegedaan dat hikikomori vaak samengaat met andere afwijkingen zoals paniekaanvallen en katatonie.
De auteurs denken dat het fenomeen hikikomori exponentieel zal toenemen met de digitalisering van de communicatie. Het medisch korps beschouwt sociale isolatie bovendien zelden als een probleem dat ze moeten aanpakken. Meerdere studies tonen echter aan dat sociale isolatie een belangrijke oorzaak is van abstinentie of weigering van de behandeling door de patiënt.
Tot voor kort dacht men dat hikikomori vooral voorkomt bij jongeren, maar blijkbaar komt het ook voor bij ouderen. Daar zijn meerdere verklaringen voor. Enerzijds is het geen recent fenomeen; de jongeren die gisteren hikikomori hadden, zijn nu ouder geworden. De experts vinden bovendien dat er veel raakpunten zijn tussen een jongere van 18 jaar met hikikomori in Japan en een tachtiger die alleen leeft en zijn maaltijden thuis krijgt. Om over na te denken, zelfs op meerdere duizenden kilometers van Japan.
