Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) nam 15 testen onder de loep en ging na welke (niet) routinematig aanbevolen zijn vóór
een niet-dringende operatie (1). Het KCE ontwikkelde ook een app voor smartphone, tablet of PC, die u gratis kunt downloaden.

Voor preoperatieve testen blijken er grote verschillen te bestaan tussen de ziekenhuizen zonder medische verklaring, aldus het KCE. In zijn nieuwe richtlijn ging het voor 15 preoperatieve testen na welke best (niet) routinematig worden uitgevoerd bij patiënten vanaf 18 jaar die een geplande operatie zullen ondergaan, met uitzondering van transplantatie-, hart-, en longchirurgie.

Het baseerde zich hiervoor deels op een zeer recente richtlijn van de Britse collega’s van het gereputeerde NICE (National Institute for Health and Care Excellence). Daarnaast voerde het zelf een bijkomend literatuuronderzoek uit. De KCE-richtlijn werd ontwikkeld in samenwerking met clinici van het terrein en met patiëntenorganisaties.

7 testen aanbevolen in bepaalde omstandigheden
Afhankelijk van de gezondheidstoestand van de patiënt en de ernst van de ingreep kunnen de volgende testen aanbevolen of overwogen worden:
hartonderzoek:

• rust-electrocardiogram,
• stress echocardiografie,
• myocardscintigrafie

bloedonderzoek:

• volledig bloedbeeld,
• nierfunctietesten,
• stollingstesten

een onderzoek van de urine.

Niet aanbevolen:
Daarnaast zijn er een aantal testen die in geen enkele omstandigheid worden aanbevolen, als de patiënt geen specifieke klachten heeft. Nochtans worden zij vandaag nog regelmatig routinematig uitgevoerd vóór een geplande operatie. Dr. Joan Vlayen,  (foto) hoofdauteur van het rapport: “Een typisch voorbeeld hiervan is de röntgenopname van de borstkas. De test levert maar een zeer beperkte bijdrage bij het voorspellen van complicaties tijdens en na de operatie, terwijl de patiënt toch wordt blootgesteld aan schadelijke stralen”. 
Andere testen die niet routinematig worden aanbevolen zijn

• een rust-echografie van het hart,
• een coronaire CT angiografie,
• een cardiopulmonale inspanningstest,
• longfunctietesten (inclusief analyse van het arterieel bloedgas),
• een slaaptest (of polysomnografie),
• geglyceerd hemoglobine,
• leverfunctietesten.

--------------------

Gratis app voor clinici en patiënten

De richtlijn moet bijdragen tot een verbetering van de zorgkwaliteit en tot een vermindering van het aantal onnodige of schadelijke interventies. Ze is bedoeld voor clinici die betrokken zijn bij de voorbereiding van een operatie en/of bij de ingreep zelf (o.a. anesthesisten, chirurgen, cardiologen, radiologen, klinisch biologen, huisartsen).

Het KCE pleit ervoor dat de Nationale Raad voor Kwaliteitspromotie (NRKP) feedback geeft aan de Belgische ziekenhuizen over hun gebruik van preoperatieve testen, op basis van de aanbevelingen in deze richtlijn. Dit gebeurde ook al in 2004, op basis van de eerste KCE-richtlijn over preoperatieve testen.

Het KCE ontwikkelde ook een bijbehorende app, gratis te downloaden voa http://preop.kce.fgov.be/.

(1) Met uitzondering van transplantaties, hart- en longchirurgie.